Page 76 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası
P. 76

76                                                   [  İSİM TAMLAMALARI  ]
         5  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamla-  7  Bazı durumlarda ad tamlamalarında tamla-
            yanı düşmüş bir isim tamlaması vardır?  nan tamlayandan önce kullanılabilir.
            A)  Bu toplantının yapılış amacını galiba bil-  Aşağıdaki dizelerin hangisinde yukarıda
               miyorsun.                            verilen ifadeye uygun bir tamlama kulla-
            B)  Adamın  evi  güpegündüz  soyulmuş  da   nılmamıştır?
               kimse hırsızları görmemiş.           A)  Gönül dostlarındadır tapusu İstanbul’un.
            C)  Projesi  yarışmada  birinci  olunca  ülke   B)  Bir şiirinde; ilkbaharda açılır kapısı mev-
               çapında üne kavuştu.                    simlerin, diyordu.
            D)  Belediyenin önünde büyük bir kalabalık   C)  Sınırsız  vuslat  için  çınlar  telleri  gönlü-
        EDİTÖR YAYINEVİ
               vardı.                                  mün.
            E)  Para yatırmak isteyenler bu sıraya gire-  D)  Rastlamak ne hoş güzellerin en hası-
               cek.                                    na.
                                                    E)  Dök ayıplı şüpheleri sularına yağmurun.
















         6  Konaklardaki kölelerin   çoğu zaman en bü-
                    I                            8  Aşağıda  verilen  cümlelerin  hangisin-
            yük rüyası ev sahibine   kölelik bedelini      öde-  de bir tamlayan birden fazla tamlanana
                         II         III             bağlanmıştır?
            yerek  özgürlüklerine  kavuşabilmeleriydi.   A)  Elleriyle  yüzünü  kapatarak  acı  içinde
            Ama  bu  paranın miktarı    çok  yüksekti.  Bu   yerde kıvranıyordu.
                         IV
                                                    B)  Meyve tabağını görünce hepimizin ağzı-
            durumlarda kölelerin imdadına   devlet yetişi-  nın suyu aktı.
                            V
            yordu.                                  C)  Masa örtüsü kirlenince ona yeni bir örtü
                                                       almak zorunda kaldık.
            Yukarıdaki  parçada  numaralanmış  söz   D)  Arabanın  konforu  ve  özellikleri  başka
            gruplarından  hangisi  ad  tamlaması  de-  hiçbir modelde yoktu.
            ğildir?
                                                    E)  Salondaki misafirleri uğurladıktan sonra
            A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V       bizlerle ilgilenebildi.

         1. Belirtili İsim Tamlaması             Belirtili isim tamlamasıyla ilgili özel durumlar:
            y Tamlayanın ilgi (-ın/-in/-un/-ün), tamlananın iyelik (-ı/-i/-u/-ü)     y Belirtili isim tamlamalarında bir tamlayan birden fazla tam-
          eki aldığı tamlamalardır. Her iki unsuru da ek alarak oluşturu-  lanana, bir tamlanan da birden fazla tamlayana bağlanabilir.
          lan bu tür tamlamalarda tamlayan ve tamlanan arasında aitlik     › “Evin bahçesi, odaları, mutfağı o kadar geniş ki...”
          ilgisi vardır. Tamlananda kullanılan iyelik eki bu unsurun neye     y Bazı  tamlamalarda  tamlayan  düşüp  sadece  tamlanan  söy-
          - kime ait olduğunu ifade eder.         lenebilir. Bu tamlamalarda “iyelik ekleri” tamlayan hakkında
             › Yazarın evi bir zamanlar bu sokaktaymış.  ipuçları  verir.  Bu  tür  tamlamalara  tamlayanı  düşmüş  isim
             › Bilgisayarın hafızası dolmuştu.    tamlaması denir.
   71   72   73   74   75   76   77   78   79   80   81