Page 77 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası
P. 77

[  İSİM TAMLAMALARI  ]                                                   77

         9  Aşağıdaki  cümlelerin  hangisinde  tam-  11  “Bu mesaj sergideki resimlerden hangisin-
            layanıyla tamlananı arasına sıfat girmiş   de belirtilmektedir?”
            bir isim tamlaması vardır?              Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “-den”
            A)  Her  şey  denizden  yeni  çıkmış  ağların   ekinin görevi yukarıda verilen cümlede-
               kokusunda gizliydi.                  kiyle özdeştir?
            B)  Okuyucu ses tonunu metnin muhtevası-  A)  Okuldan geliyorum.
               na uygun olarak ayarlar.             B)  Hepsinden önce ben geldim.
            C)  Gökyüzünün  masmavi  rengini  seyret-  C)  Kendisi uzaktan akrabam olur.
               meye doyamıyorduk.
                                                    D)  Gelenlerden biri de kardeşimdi.
        EDİTÖR YAYINEVİ
            D)  Kırık pencerenin önünde oturmuş, dört
               gözle gelmesini bekliyordu.          E)  Gerçekten de çok güzel işler yapmış.
            E)  Hastanın yanındaki çocuğu hemen dışa-
               rı çıkardı.



                                                 12  Aşağıda  verilen  mısraların  hangisinde
                                                    isim tamlaması yoktur?

                                                    A)  Dost bağının meyveleri erişti
                                                       Ayva benim alma benim nar benim
                                                       Çeşmiş yaşı ummanlara karıştı
                                                       Cefakârım sitemkârım var benim
                                                    B)  Gevheri düşmüş dillere
                                                       Diyar-ı gurbet illere
         10 Aydınlık  bir şarkı  başlar.               Billahi vermem ellere
                      I                                Dağlara gel bağlara gel
            Buğdaylarda  bereketin huzuru
                             II                     C)  Evlerinin önü tazı
            Mor yaşmaklı  kadınlar tarlada             Yazılır turnası kazı
                             III                       Yaşına yetmedik kuzu
            Acı gıcırtılarla  kağnılar yollarda        Kaç ile vuruşur oldu
                 IV                                 D)  Ne feryat edersin divan-ı bülbül
            Kavunsu kokar  serinliği yelin .           Senin bu feryadın gülşene kalsın
                             V                         Bu dünyada eremezsen murada

            Yukarıdaki numaralanmış söz öbeklerin-     Huzur-u mahşere divana kalsın
            den hangileri isim tamlamasıdır?        E)  Bugün ben bir güzel gördüm
                                                       Bakar cennet sarayından
            A) I ve II   B) I ve IV   C) II ve V       Kamaştı gözümün nuru
                D) III ve IV      E) III ve V          Onun hüsn-ü cemalinden

             › Yaptıkları bini aştı. (onun yaptıkları) / Yüzüğümü kaybe-  Yani önce tamlanan sonra tamlayan söylenebilir. Bu durumu
            dince çok üzüldüm. (benim yüzüğüm)    tamlayanın  ve  tamlananın  aldığı  eklerden  hareketle  tespit
            y Belirtili  isim  tamlamalarında  tamlayan  ile  tamlanan  arasına   edebiliriz.
          başka  sözcükler  girebilir.  Bu  durum  tamlamanın  niteliğini  de-    › Uğruna bir ömrü feda edeyim senin. (senin uğruna) / Sabrı
          ğiştirmez.                                herkesi etkilemişti babamın. (babamın sabrı)
             › Dedemin mavi gözlerine hayran hayran bakardım. / Evin     y Tamlananı zamir olan isim tamlamalarında tamlayan eki “-ın”
            yemyeşil bahçesinde kendini mutlu hissediyordu.    yerine “-den” kullanılabilir.
            y Bazı tamlamalarda tamlayan ile tamlananın yeri değişebilir.     › Öğretmenler-in bazısı - Öğretmenler-den bazısı
   72   73   74   75   76   77   78   79   80   81   82