Page 19 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası

[ TÜRKÇENİN TARİHİ GELİŞİMİ - TÜRKLERİN KULLANDIĞI ALFABELER ] 19

10 Arapça ve Farsçadan sözcüklerin dilimi- 13 Ali Şir Nevai’nin yazdığı Muhakemetü’l
ze girmeye başladığı, 10 ve 16. yüzyıllar Lügateyn adlı eserin Türkçenin tarihi
arasını kapsayan Türkçenin tarihsel ge- gelişimi düşünüldüğünde aşağıdaki şi-
lişim sürecine ne ad verilmektedir? velerden hangisine ait bir eser olduğu
söylenebilir?
A) İlk Türkçe
B) Yeni Türkçe A) Çağatayca
C) En Eski Türkçe B) Kıpçakça
D) Orta Türkçe C) Eski Anadolu Türkçesi
E) Altay Dil Birliği D) Harezmce
EDİTÖR YAYINEVİ
E) Karahanlıca

11 Arap alfabesi kullanılarak yazılan ilk
Türkçe edebi eserler aşağıdaki devlet- 14 Aşağıdakilerden hangisi Orta Türkçe
lerden hangisi zamanında oluşturul- Dönemi’nde üç farklı yazı diline ayrılan
muştur? Türkçenin Batı şiveleri arasında yer alır?

A) Gazneliler A) Harezmce
B) Karahanlılar B) Kıpçakça
C) Göktürk Devleti C) Eski Anadolu Türkçesi
D) Selçuklular D) Uygurca
E) Osmanlı Devleti E) Osmanlıca

12 Aşağıda verilenlerden hangisi Türklerin 15 Aşağıda verilen edebi eserlerden hangi-
kullandığı ilk alfabeyle oluşturulmuş- si Eski Anadolu Türkçesi Dönemi’ne ait
tur? değildir?
A) Dîvânu Lugâti't-Türk A) Muhakemetü’l Lügateyn
B) Orhun Abideleri B) Risaletü’n Nushiyye
C) Sekiz Yükmek C) Mesnevi
D) Altun Yaruk D) Rebabname
E) Kutadgu Bilig E) Çarhname

Doğu Şiveleri leri arasında Kısasü’l Enbiya, Nehcü’l Feradis, Mi’raçname,
Mukaddimetü’l Edep adlı eserler gösterilebilir.
Karahanlıca: Karahanlı Devleti’nin adıyla anılan bu şivenin
bir diğer adı da Hakaniye Türkçesidir. XI - XII. yüzyıllarda Çağatayca: Uygurca, Karahanlıca ve nispeten Harezmcenin
Türkistan’da kullanılmıştır. Orta Türkçe döneminin ilk şivesi ka- devamı niteliğinde tarih sahnesine çıkan bu şive, genel olarak
bul edilir. Karahanlı şivesi ile oluşturulan eserler Kutadgu Bilig, Doğu Türkçesinin devamıdır. Çağataycanın başlıca eserlerin-
Dîvânu Lugâti't-Türk, Atabetü’l Hakayık ve Divanı Hikmet’tir. den bazıları: Muhakemetü’l Lügateyn ve Babürname...
Kuzey Şivesi
Harezmce: Harezmce, Karahanlıcadan Çağataycaya bir ge- Kıpçakça: Eserleri; Kodeks Kumanikus, Tercüman-ı Türkî ve
çiş dönemi olarak görülmektedir. Harezmcenin başlıca eser- Arabî adlı eserler gösterilebilir.