Page 24 - 10. Sınıf Coğrafya Özetli Lezzetli Soru Bankası

24 [YER KABUĞUNUN MALZEMESİ: KAYAÇLAR ]

7

Yüksek sıcaklık ve basınç Ayrışma Erime

Erime

Püskürük
Kayaçlar
EDİTÖR YAYINEVİ
Başkalaşım Tortul
Kayaçlar Kayaçlar

Yüksek sıcaklık ve basınç

Ayrışma

Yukarıdaki görsele bakılarak aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz?
A) Yeryüzündeki kayaçlar bir döngü halindedir.
B) Kayaçlar yerin derinliklerine inerek orada katılaşır.
C) Tortul ve püskürük kayaçlar, sıcaklık ve basıncın etkisiyle özelliğini yitirip başkalaşım ka-
yaçlarına dönüşebilmektedir.
D) Başkalaşım ve tortul kayaçlar bazı yerlerde magmaya inerek erimektedir.
E) Püskürük kayaçlar ayrışma ile tortul kayaçlara dönüşebilir.

8 Aşağıdakilerden hangisi kayaçların insan hayatına olan etkileri arasında gösterilemez?
A) Konutlarda yapı malzemesi olarak kullanılması
B) Süs eşyası yapımında kullanılmaları
C) Bazı kayaç türlerinin enerji kaynağı olması
D) Barajlarda kullanılması
E) Petro-kimya endüstrisine ham madde olmaları

TÜRKİYE’DE OROJENEZ y Aynı dönemde biriken malzemelerin sert olan kısımları kırıl-
mıştır.
y Dağlarımızın önemli kısmı Senozoik’te meydana gelen Alp-
Himalaya dağ oluşumunun devamıdır. y Kırılan bloklar, fay hatlarını oluşturmuştur.
y Gondwana ve Laurasia karalarının birbirine hareket etme-
siyle Tetis tortullanma alanı sıkışarak su yüzeyine çıkmıştır. y Yükselen kısımlar dağları oluşturmuştur.
y Biriken malzemeler kıvrılarak Kuzey Anadolu ve Toros dağ- y Kıyı Ege’de Kaz, Madra, Yunt, Boz, Aydın dağları kırık dağ-
larını oluşturmuştur. lara örnektir.