Page 60 - 10-sinif-biyoloji-beceri-temelli
P. 60

MEVSİMLERİN OLUŞUMUİ MENDEL İLKELERİ VE UYGULAMALARI
                                OLASILIK İLKELER


             8
                   Kalıtım çaprazlamalarında gamet sayısı   Olasılık belirli bir olayın meydana gelme ihtimalinin ölçüsü-
                   değil gamet çeşidi önemlidir. Gametler   dür. Bağımsız olayların sonucu da bağımsızdır. Şansa bağlı
                   üreme hücrelerinin mayoz geçirmesiyle   bir olayın bir kez denenmesiyle elde edilen sonucu etkile-
                   oluşur. Mayoz bölünmede alellerin bir-  mez. Bu durum şekildeki bağlantıyla hesaplanır.
                   birinden ayrılmasıyla gametlerde her   Bir olayın olma =  İstenilen olası durumların sayısı
                   bir karakterle ilgili bir tane alel bulunur.        olasılığı  Tüm olası durumların sayısı
                   Çaprazlamalar gametlerle yapıldığından
                   teorik olarak ebeveynlerin oluşturabile-  İki ya da daha fazla olayın gerçekleşme durumu birbirini
                   ceği gamet çeşitlerinin bilinmesi gerekir.   etkiliyorsa bu olay bağımlıdır.
                                 A DATA YAYINLARI


           BECERİ TEMELLİ YENİ NESİL SORU  Yukarıda ki durumu açıklamaya çalışan bir öğrencinin yapacağı uygulama ile ilgili;



                    1.


                                                               Homozigot yeşil tohumlu bir bezelye ile heterozigot
                        Atılan bir zarın iki gelme ihtimali
                                                               sarı tohumlu bir bezelyenin çaprazlaması sonucu yeşil


                   2.                                          tohumlu bir bezelyenin oluşma ihtimali
                                                                       Baba
                                                               Anne
                        Madeni paranın tura gelme ihtimali     Doğacak çocukların kız olma ihtimali


                                                                            A    A
                                                                A    A
                   3.                                           B    B
                                                                            B    B
                        2 sarı, 3 kırmızı, 5 mavi bilyenin bulunduğu kavanozdan  2n kromozomlu bir hücrenin mayoz geçirmesi sonucu
                        geri atmak şartıyla arka arkaya seçilen iki bilyeninde  gametlerin oluşma ihtimali
                        mavi olma ihtimali
                verilen örneklerden hangileri ile olasılık ilkeleri kullanılarak Mendel ilkeleri ispatlanabilir?

                A) Yalnız 1         B) 1 ve 2          C) 2 ve 3          D) 1 ve 3          E) 1, 2 ve 3



          9  Mendel'in bezelyelerle yaptığı çalışmalar birçok bilim insanına ışık olmuştur.
             Bir araştırmacı menekşe bitkisine ait 5 çift kromozom üzerindeki karakterlerin genotiplerini göstermiştir.

                                                                c    C    M    m
                                      a    x    X    k     K    d    D    N    n
                                                                e    E    p    P
                                 B    b    Y    y    l     L    f    F    r    R
             Menekşe bitkisinin mayoz bölünme geçirmesiyle oluşabilecek yumurta hücreleri şekildeki genotipler bakımından
             birbirinin homoloğu olmayan kaç kromozom bulunur (1) ve birbirinin aleli olmayan kaç gen (2) taşır?

                      1        2
             A)     4       7
             B)    10       14

             C)     5       7
             D)    10       28
             E)     5       14

                                                        58
   55   56   57   58   59   60   61   62   63   64   65