Page 47 - 10. SINIF TÜRK DİLLİ VE EDEBİYATI FAVORİ KAZANIM ODAKLI SORU BANKASI

3. Ünite: iir
KAZANIM TEST 3 Geçi Dönemi (11 - 12. yüzyl) Türk Edebiyat

1. Geç�ş Dönem� Türk ş��r� �le �lg�l�; 4. Bu manzum eser, İslamî kitap düzeni gereği bir tevhitle

I. Bir yandan eski edebiyat anlayışı sürdürülürken diğer başlar. Tevhidi, bir naat ile dört halifenin övgüsünün
yandan Arap ve Fars edebiyatlarının etkisiyle edebi- yapıldığı manzumeden sonra eserin sunulduğu Emir
yatımıza giren yeni türler örneklendirilmiştir. Sipehsalar’ın övgüsüne ayrılan ve yazılış nedeninin
anlatıldığı bölümler izler. Sözü edilen bu bölümler gazel
II. Dilde öz Türkçeye yönelme olmuş, sadeleşme görül- şeklinde kafiyelenmiştir. Bunlardan sonra dörtlüklerle
müştür. söylenmiş esas metin bölümü yer alır. Bu bölüm bazı
III. Uygur alfabesi yanında Kiril alfabesi de kullanılmıştır. başlıklar altında sıralanmıştır. Anılan başlıklar altında
IV. Şiirlerde nazım birimi olarak dörtlük ve beyit bir arada işlenen konulardan bazıları ise bilginin yararı ile cahilli-
kullanılmıştır. ğin zararları, cömertliğin övgüsü, cimriliğin yergisi, dün-
yanın geçiciliği, alçakgönüllülüğün erdemleri, kibirliliğin
V. Hece vezni ile birlikte aruz veznine de yer verilmiştir. kötülükleri gibi ahlaki yanı ağır basan didaktik konulardır.

numaralandırılmış cümlelerden hang�ler� söylene- Bu parçada sözü ed�len eser ve bu eser�n yazarı aşa-
mez?
ğıdak�lerden hang�s�d�r?
A) Yalnız II B) I ve IV C) II ve III
A) Kutadgu Bilig - Yusuf Has Hacip
D) III ve V E) I, IV ve V
B) Divanü Lügati’t Türk - Kaşgarlı Mahmut
C) Atabetü’l Hakayık - Edip Ahmet Yükneki
D) Divan-ı Hikmet - Ahmet Yesevi
E) Göktürk Yazıtları - Bilge Kağan

2. Bismillah deyip beyan ederek hikmet söyleyip
Talep edenlere inci cevher saçtım ben işte
Riyazeti sıkı çekip kanlar yutup
İkinci defter sözlerini açtım ben işte

Yukarıda ver�len dörtlük aşağıdak� eserler�n hang�-
s�nden alınmış olab�l�r?
5. Tems�l Ett�ğ�
A) Kutadgu Bilig K�ş� Görev� Kavram
B) Atabetü’l Hakayık
C) Divan-ı Hikmet Küntogdı Hükümdar Adalet
D) Divanü Lügati’t Türk Aytoldı Vezir Saadet/Devlet
E) Mesnevi
Odgurmış Bilge Akıl

Ögdülmiş Derviş Akıbet/Kanaat

Yukarıdaki tabloda Kutadgu Bilig’de yer alan sembolik
karakterler, bu karakterlerin görevleri ve temsil ettikleri
3. Topluma ders verip gerçekleri gösterme isteğiyle söy- kavramlar verilmiştir.
lenmiş özlü sözlerdir. Bu sözler herhangi bir doğa ger-
çeğini, geleneksel yapıyı, hayatın zorluklarını ve bunlar Buna göre tablonun doğru olab�lmes� �ç�n k�ş�lerden
karşısında yapılması gerekenleri yansıtır. Anonim olan hang� �k�s�n�n yer değ�şt�rmes� gerek�r?
bu ürünlerin bir kısmına Kaşgarlı Mahmut’un Divanü A) Odgurmuş - Ögdülmiş
Lügati’t Türk adlı eserinde yer verilmiştir.
B) Küntogdı - Aytoldı
Yukarıda sözü ed�len tür aşağıdak�lerden hang�s�d�r? C) Aytoldı - Odgurmuş

A) Sagu B) Koşuk C) Koşma D) Küntogdı - Ögdülmiş
D) Sav E) Destan E) Küntogdı - Odgurmuş

46 Markaj Yaynlar / 10. Snf Türk Dili ve Edebiyat
MARKAJ YAYINLARI