Page 4 - AYT HIZLI EDEBİYAT ENFES KONU ANLATIMI

4 GÜZEL SANATLAR VE EDEBİYAT
GÜZEL SANATLAR VE EDEBİYAT

Güzel Sanatlar

İşitsel (Fonetik) Görsel (Plastik) Dramatik (Ritmik)
Sanatlar Sanatlar Sanatlar
(Sese, söze biçim verir.) (Maddeye biçim verir.) (Harekete biçim verir.)
ˇ Müzik ˇ Mimari ˇ Tiyatro
ˇ Edebiyat ˇ Heykel ˇ Dans
ˇ Resim ˇ Sinema
ˇ Hat ˇ Bale
ˇ Opera

Bir duygu, tasarı, güzellik vb.nin anlatımın- GÜZEL SANATLAR İÇİNDE EDEBİYATIN YERİ
da kullanılan yöntemlerin tamamına veya Güzel sanatların her dalının kendine özgü
bu anlatım sonucunda ortaya çıkan üstün malzemesi, anlatı aracı vardır. Tiyatronun
yaratıcılığa “sanat” denir. Edebiyat, müzik, malzemesi ses, görüntü, dekor vs.; mima-
resim, heykel, mimarlık, tiyatro gibi insanda rinin malzemesi taş, tuğla, mermer vs.;
çoşku, estetik bir zevk ve hayranlık uyandı- müziğin malzemesi ses, nota vs.; resmin
malzemesi boya, fırça, tual vs.; edebiyatın
ran sanatlara “güzel sanatlar” denir. malzemesi de dildir.
Edebiyat sözcüklerle yapılan bir sanattır.
Güzel sanatlarda güzellik esastır. Ancak Bu niteliğiyle edebiyat tüm güzel sanatlar
bu güzellik insanın yarattığı bir güzellik- içinde insanlık düşüncesine öncülük eder,
tir. Sanatta estetik çok önemlidir. Bilindiği olay ve durumları gerçekleşmeden önce
ortaya koyar.
gibi sanatsal yaratıların genel yasalarıyla Kendi çağının düşüncelerinden hareketle
sanatta ve hayatta güzelliğin kuramsal bi- gelecekte olabilecek olanları sezgi yoluyla
limine, güzel duyuya “estetik” denir. Güzel bulur. Gelecekte neler olabileceği herkes-
sanatlarda yarar sağlama amacı güdül- ten çok edebiyatçıların zihninde olgunla-
meden sadece estetik bir güzellik meyda- şır. Bu açıdan edebiyatın güzel sanatlar
na getirmek amaçlanır. Edebiyat da güzel içinde ayrı ve önemli bir yeri vardır. Genel-
sanatların bir dalıdır. Olay, düşünce, duy- de güzel sanatların özelde de edebiyatın
temel işlevi, insanda estetik bir zevk uyan-
gu ve hayallerin dil aracılığıyla sözlü veya dırmaktır. Estetik, güzeli hissetmedir. İyi,
yazılı olarak anlatılmasına “edebiyat” de- güzel, yararlı gibi kavramlar sanatla yakın-
nir. Şimdi de güzel sanatlar içinde edebi- dan ilgili olan aynı zamanda da edebiyat
yatın yerine bakalım. için de geçerli olan kavramlardır.
EDİTÖR YAYINEVİ