Page 8 - 9-sinif-cografya-odn

8 DOĞAL SİSTEMLER
B. COĞRAFYANIN KONUSU VE BÖLÜMLERİ
1. COĞRAFYANIN KONUSU
B Coğrafya, insanın içinde yaşadığı mekân ve onunla olan karşılıklık ilişkilerini inceleyen
bir bilimdir.
B İnsan ve onun faaliyetlerini sürdürdüğü mekân (doğa) coğrafyanın inceleme konusunu
oluşturur.
B İnsanın ilişki içinde olduğu bu mekân, canlı ve cansız çevreden oluşmaktadır.
B Coğrafya, yeryüzüne bağlı olarak gerçekleşen olayları, neden - sonuç ilişkilerine bağlı
EDİTÖR YAYINEVİ
olarak açıklar.
B Coğrafi olaylar incelenirken aralarındaki bağlantı göz önünde bulundurulmalıdır.

2. COĞRAFYANIN BEŞ TEMEL UNSURU
Coğrafyanın beş temel unsuru vardır. Bu beş temel unsurla coğrafya, diğer bilim dalların-
dan ayrılır.
KONUM
B Yeryüzünde meydana gelen her olayın tanımlanabilir bir konumu vardır.
B Coğrafya, olay ve varlıkların neden orada yer aldığını, mekânla ilişkisini ve insan etkisi
üzerindeki etkisini konuma bağlı olarak ele alır.
YER (MEKÂN)
B Yeryüzünde birçok yer fiziki, beşeri ve ekonomik özellikleri bakımından birbirinden
farklıdır.
B Mekânın fiziki ve beşeri coğrafya özelliklerinin belirlenmesi, ona zarar vermeden on-
dan en iyi şekilde yararlanmayı mümkün hâle getirir.
HAREKET
B Yeryüzündeki canlı ve cansız bütün unsurlar hareket halindedir.
B İnsanların, bitkilerin, hayvanların, akarsuların, volkanların hızları birbirinden farklıdır.
B Ancak bu unsurlar sürekli hareket halindedir.
B Coğrafya yeryüzünde meydana gelen tüm hareketleri incelemeye çalışır.
BÖLGE
B Coğrafya yeryüzünü yapısal özelliklerine göre farklı bölgelere ayırır.
B Bölgelerin benzer ve farklı yönleri üzerinde durur.
B Bölge yapısı zamanla değişir.
B Coğrafya değişen yapının insanlar üzerindeki etkisini inceler.

BEŞERİ VE FİZİKİ ORTAM İLİŞKİSİ
B Fiziki ortam, insanın tüm faaliyetleriyle bağlı olduğu doğal çevreyi ifade eder.
B Coğrafya insanın doğal çevreye uyumunu araştırır.
B İnsan faaliyetlerinin doğal ve beşeri çevrede meydana getirdiği olumlu ve olumsuz
faaliyetleri inceler.
B Aynı zamanda doğal çevrenin de insan faaliyetleri üzerindeki etkilerini inceler.