Page 7 - 9-sinif-cografya-odn
P. 7
DOĞAL SİSTEMLER 1. ÜNİTE 5
DOĞA-İNSAN ETKİLEŞİMİ VE COĞRAFYA
A. DOĞA VE İNSAN
1. DOĞA VE İNSAN ETKİLEŞİMİ
B Doğal çevre: İnsanların ve diğer canlıların yaşamları
boyunca ilişkilerini sürdürdükleri ve karşılıklı etkile-
şim içinde bulundukları fiziki, biyolojik, sosyal, eko-
EDİTÖR YAYINEVİ
nomik ve kültürel ortama denir.
B Doğal unsur: Doğada kendiliğinden bulunan unsurla-
ra verilen addır. Hava, taş, toprak ve yer şekilleri gibi.
B Doğanın bir parçası olan insan, varoluşundan günü-
müze kadar, devamlı doğadan yararlanmış; ihtiyaçları doğrultusunda yaşadığı çevreyi
değiştirme ve geliştirme yoluna gitmiştir.
B İnsanların beslenmesine, giyinmesine ve barınma şekillerine baktığımızda, yeryüzü-
nün değişik yerlerinde çok büyük farklılıklar olduğunu görürüz.
B Bu farklılığın temel sebebi doğal çevrenin insana sunduğu imkânlardır.
B Kanada’da kürklere sarılmış olan insan, Afrika’da yarı çıplak hâldedir.
B Eskimolar balıkla beslenip pirinci tanımazken Güneydoğu Asya’da insanların temel
besin kaynağı pirinçtir.
B İnsanların konut tiplerinde ve yapı malzemelerinde de farklılıklar görülür.
B Az yağışlı ve nem oranı düşük ortamlarda kerpiç evlere rastlanırken, bol yağışlı ve
nem oranı yüksek yerlerde ise ahşap evlere rastlanır.
B Doğal unsurlar insanların karakterlerinin oluşumunda da etkilidir.
B Dünyada dört mevsimin yaşandığı yerlerde insan kışın soğukla, yazın sıcakla müca-
dele etmek, kış mevsimi için yiyecek hazırlamak mecburiyetindedir.
B Bu faaliyetler, bu yerlerde yaşayan insanların mücadeleci bir karakter kazanmalarını
sağlamıştır.
B Sürekli yaz mevsiminin yaşandığı Ekvator ve çevresindeki yerler ile uzun kış mev-
simlerinin yaşandığı kutuplara yakın yerlerde insanın doğa ile mücadelesi de farklılık
gösterir.
B Doğa ile insan sürekli etkileşim içindedir.
B Bu etkileşim coğrafya başta olmak üzere birçok bilim dalı tarafından incelenir.
B İnsanlar hayatlarını devam ettirmek için doğal çevre ile uyumlu yaşama yollarını ara-
mıştır.
B Doğal çevre, insanlara farklı imkânlar sunmuştur.
B Doğal çevre giyinme, beslenme ve ekonomik faaliyetler üzerinde etkilidir.