Page 31 - 9-sinif-cografya-odn
P. 31

DOĞAL SİSTEMLER                                            101
          B Atmosferdeki nemin kaynağı okyanus, deniz, göl, akarsu ve bitkilerdir.
          B Atmosferdeki nem oranı her yerde aynı değildir. Okyanus ve deniz kıyıları nem ba-
            kımından zengin; çöller, karaların iç kesimleri ve yüksek bölgeler ise nem yönünden
            fakir alanlardır.
          SU DÖNGÜSÜ
          B Havadaki su buharı, buharlaşma ve terleme yoluyla kazanılır. Buharlaşma akarsu, göl,
            deniz ve okyanus üzerinde, terlemede biyosferde oluşur.
          B Yağışın bir kısmı karalara düşer, bir kısmı da yer altına sızar. Karalara düşen yağışın
            bir kısmı yer altına sızar. Bir kısmı da buharlaşıp atmosfere geri döner. Diğer bir bölü-
             EDİTÖR YAYINEVİ
            mü de akarsular yardımıyla deniz ve okyanuslara dönüşür. Bu olaya su döngüsü denir.

                              Yağış


                            4                                Yoğuşma
                                                                   3
                                         2  Terleme  Buharlaşma  1
            Nemli
            toprak
                                                Yüzey
                6                               akışı 5
                                                           Okyanuslar
                 Yeraltına sızma
                           7
                            Yeraltı akışı
             Yeraltı suları  Akarsular ve göller
                                     Su döngüsü

          NEMLİLİK
          B Atmosfer içindeki su buharına nem denir ve gram olarak ifade edilir. Nem higrometre
            ile ölçülür ve aşırı ısınma ve soğumaya engel olur.
          B Nem üç şekilde ifade edilir:

                      Mutlak Nem


          B 1 m³ hava içindeki su buharının gram cinsinden değeridir. Havadaki mevcut su buharı
            miktarıdır. Sıcaklıkla şartlı (su olmalı) doğru orantılıdır.
          B Birim hacimdeki hava kütlesinde bulunan nemin oluşturduğu basınca su buharı basın-
            cı denir. Denizden uzaklaştıkça, yerden yükseldikçe ve kutuplara gidildikçe mutlak nem
            azalır.
          B Mutlak nem gündüz, yazın ve ormanlarda fazla; gece, kışın ve steplerde azdır.

                 Maksimum Nem (Doyuran)


          B Belirli bir sıcaklıkta hava kütlesinin alabileceği en fazla nem miktarıdır.
          B Hava ısındıkça hacmi genişler. Hacmi genişlediği için nem alma kapasitesi artar.
          B Sıcak havanın maksimum nemi daha yüksektir.
   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35   36