Page 31 - 9-sinif-cografya-odn
P. 31
DOĞAL SİSTEMLER 101
B Atmosferdeki nemin kaynağı okyanus, deniz, göl, akarsu ve bitkilerdir.
B Atmosferdeki nem oranı her yerde aynı değildir. Okyanus ve deniz kıyıları nem ba-
kımından zengin; çöller, karaların iç kesimleri ve yüksek bölgeler ise nem yönünden
fakir alanlardır.
SU DÖNGÜSÜ
B Havadaki su buharı, buharlaşma ve terleme yoluyla kazanılır. Buharlaşma akarsu, göl,
deniz ve okyanus üzerinde, terlemede biyosferde oluşur.
B Yağışın bir kısmı karalara düşer, bir kısmı da yer altına sızar. Karalara düşen yağışın
bir kısmı yer altına sızar. Bir kısmı da buharlaşıp atmosfere geri döner. Diğer bir bölü-
EDİTÖR YAYINEVİ
mü de akarsular yardımıyla deniz ve okyanuslara dönüşür. Bu olaya su döngüsü denir.
Yağış
4 Yoğuşma
3
2 Terleme Buharlaşma 1
Nemli
toprak
Yüzey
6 akışı 5
Okyanuslar
Yeraltına sızma
7
Yeraltı akışı
Yeraltı suları Akarsular ve göller
Su döngüsü
NEMLİLİK
B Atmosfer içindeki su buharına nem denir ve gram olarak ifade edilir. Nem higrometre
ile ölçülür ve aşırı ısınma ve soğumaya engel olur.
B Nem üç şekilde ifade edilir:
Mutlak Nem
B 1 m³ hava içindeki su buharının gram cinsinden değeridir. Havadaki mevcut su buharı
miktarıdır. Sıcaklıkla şartlı (su olmalı) doğru orantılıdır.
B Birim hacimdeki hava kütlesinde bulunan nemin oluşturduğu basınca su buharı basın-
cı denir. Denizden uzaklaştıkça, yerden yükseldikçe ve kutuplara gidildikçe mutlak nem
azalır.
B Mutlak nem gündüz, yazın ve ormanlarda fazla; gece, kışın ve steplerde azdır.
Maksimum Nem (Doyuran)
B Belirli bir sıcaklıkta hava kütlesinin alabileceği en fazla nem miktarıdır.
B Hava ısındıkça hacmi genişler. Hacmi genişlediği için nem alma kapasitesi artar.
B Sıcak havanın maksimum nemi daha yüksektir.