Page 7 - 2023 Sağlık Bakanlığı GYS Memur VHKİ Konu Anlatımlı

3.
PARAGRAF BİLGİSİ
BÖLÜM

PARAGRAF PARAGRAFTA KONU

Paragraf, bir düşünceyi tam olarak anlatabil- Her paragrafta yazar bir şeylerden söz ederek
mek için bir araya getirilen cümleler toplulu- okura bazı mesajlar ulaştırmak ister. Paragraf-
ğudur. Yani paragrafın bütün cümleleri aynı ta üzerinde durulan, hakkında söz söylenen
konuyu işler ve aynı düşünceyi açıklar ya da düşünce, olay ya da duruma konu denir.
destekler. Tek bir düşünce etrafında oluştu- Bir paragrafı çözümlerken yapılacak ilk iş, ko-
DATA YAYINLARI
ğundan kendi içinde bir bütünlük gösterir, ken- nuyu doğru olarak saptamaktır. Konusu bilin-
dinden önceki ya da sonraki paragraflara bir meyen paragrafın anlaşılması güçtür.
bağlılık göstermez.
Bir paragrafın konusunu bulabilmek için yazı-
Bu konu ile ilgili sınavlarda sorular, paragrafın da “Ne üzerinde duruluyor?”, “Ne hakkında söz
değişik özellikleriyle ilgilidir. Genellikle parag- söyleniyor?” sorularına yanıt bulmamız gerekir.
rafın ya ana düşüncesi, yardımcı düşünceleri,
konusu, başlığı sorulur ya da paragrafın oluş- PARAGRAFTA ANA DÜŞÜNCE
turulmasıyla ilgili özellikler üzerinde durulur.
Ana düşünce, parçada asıl vurgulanmak iste-
Paragraf sorularının çözümünde bazı nokta- nen, konuyla ilgili olarak okuyucuya kavratıl-
lara dikkat etmeliyiz. Bunlardan en önemlileri maya çalışılan düşüncedir. Bir başka söyleyiş-
şunlardır: le yazarı yazı yazmaya iten amaçtır.
o Paragrafa yorum karıştırmamak; paragrafı Ana düşüncesi kavranmamış bir yazı, gerçek-
okurken ön yargılarımızı, kabullerimizi bir te boşuna okunmuş bir yazıdır. Çünkü böyle
kenara bırakıp paragrafta sözü edilenler bir durumda okuyucunun asıl anlatılmak iste-
üzerinde durmak. nenle bir düşünsel bağı olmayacaktır.
o Paragrafta bize göre çok yanlış bir düşün-
cenin doğruluğu savunuluyorsa onun doğru Ana Düşünce Nasıl Belirlenir?
olduğunu kabullenerek soruya yaklaşmak. Ana düşünceyi belirlemek, bir sözcüğün cüm-
lede kazandığı anlamı, yaptığı görevi, cümle-
Paragraf; bir düşünceyle ilgili cümleler top- lerin ilettikleri yargıyı kavramaya bağlıdır. Ana
luluğu, bir ana düşünceyi açıklayan cümleler düşünceyi belirlemede yanılgıya düşmemek
kümesi, bir düşünce birimi olarak da tanımla- için parçayı bütünüyle kavramayı amaçlayarak
nabilir. İyi ve sağlam kurulmuş her paragraf şu okumak gerekir. Parça okunduktan sonra, “Bu
özellikleri taşımalıdır: parçada yazarın asıl anlatmak istediği nedir?”
o Paragrafı oluşturan cümleler dil, düşünce sorusuna doğru bir cevap alınırsa ana düşün-
ve anlatım özelliği yönüyle birbirine bağlı ce belirlenmiş olur.
olmalıdır.
o Paragrafı oluşturan cümleler belli bir dü- NOT
şünceyi (ana düşünceyi) dile getirmelidir.
Ana düşünce, paragrafın başında olabilece-
o Paragrafın her cümlesi bir zincirin halkaları ği gibi ortasında ya da sonunda da olabilir.
gibi dil ve düşünce yönünden birbirine bağ- Kimi durumlarda ana düşünce açıkça belir-
lı olmalı; paragrafta, paragrafın konusu ve tilmez, bütün paragrafa sindirilir.
düşüncesiyle uyumsuz bir cümle yer alma-
malıdır.
-27 -