Page 19 - 8-sinif-vip-tum-dersler-konu-anlatimli-22
P. 19
K
KOORDINAT SISTEMI - 1OORDINAT SISTEMI - 1 4. ÜNİTE 85
Koordinat Sistemini Tanıyalım
• Birbirini dik kesen iki sayı doğrusunun başlangıç nok- y y ekseni veya ordinat
tasından dik kesişmesi ile koordinat sistemi oluşur. +2
• Yatay olan eksene x ekseni veya apsis denir. x ekseni
• Dikey olan eksene y ekseni veya ordinat denir. +1 veya apsis
• Eksenlerin kesişim noktasına başlangıç noktası veya –3 –2 –1 (0,0) x
orijin denir. +1 +2 +3
• Apsis ve ordinat eksenlerinden oluşan bu sisteme dik Başlangıç –1
koordinat sistemi denir. noktası –2
veya orijin
Bir Noktanın Koordinatları
• Koordinat düzleminde her noktaya karşılık bir (x, y) y
ikilisi bulunur. II. Bölge I. Bölge
• Bu sıralı ikililerden birincisi x eksenindeki, ikincisi y x < 0, +3 x > 0,
eksenindeki koordinatı gösterir. y > 0 +2 y > 0
• Dik koordinat sistemi düzlemi dört bölgeye ayırır. –3 –2 –1 +1
• Bölgeler x ve y ekseni ile sınırlandırılır. –1 0 +1 +2 +3 x
• Bölgelerdeki (x, y) ikililerinin işareti şu şekildedir. III. Bölge –2 IV. Bölge
I. Bölgede x > 0, y > 0, II. Bölgede x < 0, y > 0 x < 0, x > 0,
y < 0 –3 y < 0
III. Bölgede x < 0, y < 0, IV. Bölgede x > 0, y < 0
{ Not: Koordinat sisteminde noktalar belirlenirken A (x,y) de x noktası x ekseninden, y noktası y ekseninden alına-
rak dik doğrultuda kesiştirilir. Kesişim noktası A (x,y) noktasıdır.
̛ Örnek: y ̛ Örnek: A (+3, +2), B(–2, +3), C(–1, –2), D(+2, -4),
+3 E E(0, –3) noktalarını koordinat düzleminde gösterelim.
C +2 ̚ Çözüm:
D +1 +1 +2 +3 x y
–3 –2 –1 0 B (–2, +3) +3
–1 A +2 A (+3, +2)
–2
+1
–3 B –1 +1 +2
0 x
–3 –2 +3 +4
Yukarıda verilen koordinat düzleminde, A, B, C, D ve E –1
noktalarının koordinatlarını bulalım ve bulunduğu bölge- C (–1, –2) –2
leri belirtelim. –3 E (0, –3)
̚ Çözüm: –4 D (+2, –4)
A noktası IV. bölgede ve koordinatları (+3, -1) dir. B nok-
tası IV. bölgede ve koordinatları (+1, -3) tür. C noktası II.
bölgede ve koordinatları (-1, +2) dir. D noktası x ekseni
üzerindedir ve koordinatları (-3, 0) dır. E noktası I. bölge- { Not: A(0,y) noktası y ekseni üzerinde, B(x,0) nok-
de ve koordinatları (+1, +3) tür. tası x ekseni üzerindedir.
EDİTÖR YAYINEVİ