Page 19 - 8-sinif-vip-tum-dersler-konu-anlatimli-22
P. 19

K
            KOORDINAT SISTEMI - 1OORDINAT SISTEMI - 1                                       4. ÜNİTE    85
            Koordinat Sistemini Tanıyalım
             •   Birbirini dik kesen iki sayı doğrusunun başlangıç nok-      y      y ekseni veya ordinat
                tasından dik kesişmesi ile koordinat sistemi oluşur.          +2
             •   Yatay olan eksene x ekseni veya apsis denir.                                  x ekseni
             •   Dikey olan eksene y ekseni veya ordinat denir.               +1              veya apsis

             •   Eksenlerin kesişim noktasına başlangıç noktası veya   –3  –2  –1  (0,0)   x
                orijin denir.                                                   +1 +2 +3
             •   Apsis ve ordinat eksenlerinden oluşan bu sisteme dik   Başlangıç   –1
                koordinat sistemi denir.                        noktası   –2
                                                              veya orijin

            Bir Noktanın Koordinatları
             •   Koordinat düzleminde her noktaya karşılık bir (x, y)            y
                ikilisi bulunur.                                      II. Bölge        I. Bölge
             •   Bu sıralı ikililerden birincisi x eksenindeki, ikincisi y   x < 0,    +3  x > 0,
                eksenindeki koordinatı gösterir.                       y > 0       +2   y > 0
             •   Dik koordinat sistemi düzlemi dört bölgeye ayırır.   –3  –2  –1  +1
             •   Bölgeler x ve y ekseni ile sınırlandırılır.                   –1 0  +1  +2 +3  x
             •   Bölgelerdeki (x, y) ikililerinin işareti şu şekildedir.  III. Bölge  –2  IV. Bölge

             I. Bölgede x > 0, y > 0, II. Bölgede x < 0, y > 0         x < 0,           x > 0,
                                                                       y < 0  –3         y < 0
             III. Bölgede x < 0, y < 0, IV. Bölgede x > 0, y < 0


             {   Not: Koordinat sisteminde noktalar belirlenirken A (x,y) de x noktası x ekseninden, y noktası y ekseninden alına-
             rak dik doğrultuda kesiştirilir. Kesişim noktası A (x,y) noktasıdır.

             ̛   Örnek:           y                         ̛   Örnek: A (+3, +2), B(–2, +3), C(–1, –2), D(+2, -4),
                               +3        E                  E(0, –3) noktalarını koordinat düzleminde gösterelim.
                            C       +2                      ̚   Çözüm:


                      D             +1  +1  +2  +3   x                           y
                      –3  –2  –1   0                                  B (–2, +3)   +3
                                –1                A                           +2         A (+3, +2)
                               –2
                                                                               +1
                               –3         B                                  –1     +1  +2
                                                                                0                   x
                                                                     –3  –2                +3   +4
             Yukarıda verilen koordinat düzleminde, A, B, C, D ve E                –1
             noktalarının koordinatlarını bulalım ve bulunduğu bölge-  C (–1, –2)  –2
             leri belirtelim.                                                –3    E (0, –3)

             ̚   Çözüm:                                                      –4           D (+2, –4)
             A noktası IV. bölgede ve koordinatları (+3, -1) dir. B nok-
             tası IV. bölgede ve koordinatları (+1, -3) tür. C noktası II.
             bölgede ve koordinatları (-1, +2) dir. D noktası x ekseni
             üzerindedir ve koordinatları (-3, 0) dır. E noktası I. bölge-  {  Not: A(0,y) noktası y ekseni üzerinde, B(x,0) nok-
             de ve koordinatları (+1, +3) tür.               tası x ekseni üzerindedir.

                                        EDİTÖR YAYINEVİ
   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24