Page 349 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

3. Ünite: Orta Çağ Medeniyetleri

» Bizans, Hunların savaş hâlinde olduğu kavimlerle ittifak • Kök Türk Devleti’nin kurucusu Bumin Kağan, ülkeyi doğu
yapmayacaktır. ve batı olarak iki idari birime ayırdı.
» Ticari faaliyetler belirli sınır kasabalarında devam ede- • Batı bölümünü yönetmekle kardeşi İstemi Yabgu’yu görev-
cektir. lendirdi.
» Bizans’ın Hunlara ödemekte olduğu vergi 300 altın libre-
den 750 altın libreye çıkarılacaktır. • Bumin Kağan’dan sonra yerine iyi bir devlet adamı ve ko-
mutan olan Mukan Kağan geçti.
{ Margos Antlaşması, Bizans İmparatorluğu’nun Avrupa • Mukan Kağan, devleti amcası İstemi Yabgu ile birlikte yö-
Hun Devleti’nin gücünü ve üstünlüğünü kabul ettiğini gös-
termektedir. netti.
EDİTÖR YAYINLARI
• Attila, Doğu Roma İmparatorluğu’nun Margos Antlaşması • Mukan Kağan Avarlara büyük bir darbe vurarak onların ba-
şartlarını yerine getirmemesi nedeniyle bu devletin Balkan- tıya doğru göç etmelerini sağladı.
larda bulunan topraklarına seferler düzenledi. • Kitanları ve Kırgızları itaat altına aldı. Çin’e, Kök Türk üs-
• Hun ilerleyişini durduramayan İmparator Theodosios (Teo- tünlüğü kabul ettirdi.
dosyos), barış istemek zorunda kaldı.
• 447 yılında Avrupa Hun Devleti ile Anatolios (Anatolyos) • İstemi Yabgu, İpek Yolu’nu elinde bulunduran Akhunlara
Antlaşması’nı yaparak bu devlete ödediği yıllık verginin üç karşı Sasaniler ile iş birliği yaparak Akhun Devleti’nin yıkıl-
katına çıkarılmasını kabul etti. masını sağladı.
• Attila’nın Balkan Seferleri Tuna Nehri civarında Hunlara en- • İstemi Yabgu, Bizans ile yakınlaşma siyaseti izledi.
gel olacak bir gücün kalmadığını göstermektedir. •
• Doğu Roma İmparatorluğu, Attila’nın batıya yönelmesi sa- Onun amacı doğu-batı ticaretinde Sasanileri devre dışı
yesinde varlığını sürdürmeye devam etmiştir. bırakarak Orta Asya’yı Bizans’a bağlayan İpek Yolu’nun ku-
zey hattını açmaktı.
I. Kök Türk Devleti (552 - 630) • İstemi Yabgu bunu gerçekleştirmek için 567 yılında Soğdlu

bir ipek tüccarı olan Maniakh’ı bir Kök Türk elçilik heyetinin
başında İstanbul’a gönderdi.
• Heyetle görüşen Bizans imparatoru Sasanilere karşı Kök
Türklerle askerî ve ticari nitelikli bir ittifak antlaşması yapa-
rak Zemarkhos adındaki elçisini Kök Türklere göndererek
bu ittifakı pekiştirdi.
• Bu gelişmeler sonucunda oluşan Kök Türk-Doğu Roma it-

tifakı ile Sâsânî İmparatorluğu zor durumda kalmış ve daha
sonra İslam kuvvetlerinin İran’ı fethetmesi kolaylaşmıştır.

• Türkler, Kuzey Hun Devleti’nin yıkılmasından sonra Altay • Kök Türkler Mukan Kağan Dönemi’nde dünyanın en güçlü
Dağları’nın doğusuna çekildiler. devletlerinden biri haline geldi.
• Bu bölgede Avarların egemenliğinde yaşıyor ve onların si- • Mukan Kağan’ın ölümünden sonra yerine kardeşi Taspar

lahlarını yapıyorlardı. Kağan (Ta-po) geçti.
• Daha sonra Bumin Kağan önderliğinde Avarları yıkarak •

Ötüken merkez olmak üzere I. Kök Türk Devleti’ni kurdular. Tapo Kağan’ın Maniheizm'i kabul etmesi, bu dinin yayılma-
• Kök Türkler kurulduğunda batıda Bizans, İran’da Sasani, sı için çalışması ve Çin’e olan hayranlığı halkın tepkisini
Aral Gölü civarında Akhun Devleti vardı. çekti.

• Orta Asya’da ise dağınık hâlde yaşayan Türk boyları bulu- • Tapo Kağan’ın ölümünden sonra yaşanan taht mücadelele-
nuyordu. ri I. Kök Türk Devleti’nin sarsılmasına neden oldu.

Tarih 349