Page 266 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

1. Tema: Etkileşim

Yörünge ve Orbital Kavramlarıörünge ve Orbital Kavramları
Y
Yörünge Orbital
• Bohr atom modeline göre elektronların izlediği varsayılan • Modern atom modeline göre elektronun bulunma ihtimali-
dairesel yoldur� nin yüksek olduğu bölgelerdir�
• Elektronun iki boyutlu (düzlemsel) hareketini belirtir� • Elektronun üç boyutlu hareketini belirtir�

• Şekli daireseldir� • Farklı şekillerde olabilir�
• Her yörünge bir enerji düzeyi ile gösterilir� • Her enerji düzeyinde farklı orbitaller bulunabilir�

• Her yörünge sadece belirli sayıda elektron içerir� • Her orbitalde en fazla 2 elektron bulunur�
EDİTÖR YAYINLARI

Atomun T
Atomun Temel Tanecikleriemel Tanecikleri
• Atom, bir elementin bütün özelliğini taşıyan en küçük taneciğidir�
• Atomun temel tanecikleri, proton, nötron ve elektrondur�

• Atom çekirdeğini, protonlar ve nötronlar oluşturur� Çekirdekteki proton ve nötronlara nükleon adı verilir�
• Elektronların kütlesi çok küçük olduğundan atomun bütün kütlesi çekirdeğinde toplanmıştır�
• Çekirdeğin hacmi atomun hacmine göre çok küçüktür�
• Atomun temel tanecikleri; elektron, proton ve nötron sırasına göre keşfedilmiştir�

Bağıl Kütle Bağıl Bulunduğu
Tanecik Kütle (g) Elektrik Yükü (c) Keşfeden
(akb) Yük Yer
-
Elektron (e ) 9,109�10 -28 1/1836 -1,6022�10 -18 -1 Orbital Thomson
+
Proton (p ) 1,6726�10 -24 1 +1,6022�10 -19 +1 Çekirdek Goldstein
Nötron (n°) 1,6749�10 -24 1 0 0 Çekirdek Chadwick

• Her elementin çekirdeğindeki proton sayısı farklıdır� Bu proton sayısına elementin atom numarası (çekirdek yükü) denir�
• Nötr (yüksüz) bir atom için aşağıdaki eşitlik yazılabilir�
Atom Numarası = Proton sayısı = Çekirdek yükü = Elektron sayısı
• Element atomunun çekirdeğindeki proton ile nötron sayılarının toplamına kütle numarası denir�

ATOM ORBITALLERI VE ELEKTRON DIZILIMI
Atom Orbitalleri
Atom Orbitalleri
• Atomdaki temel enerji seviyeleri (n), alt enerji seviyelerine (alt kabuk, ikincil katman) ayrılır� 1� temel enerji seviyesinin bir alt,

2� temel enerji seviyesinin iki alt enerji seviyesi vardır ve sıralama bu şekilde devam eder�
• Alt enerji seviyeleri atom orbitalleri adı verilen boşluklarla ilişkilidir� Atom orbitalleri s, p, d, f��� sembolleri ile gösterilir�

s Orbitalleri
s Orbitalleri
• 1� enerji düzeyinden itibaren her enerji düzeyinde 1 tane s orbitali vardır�
• En fazla 2 elektron alabilir�
• Küre şeklindedir ve simetriktir�

• s orbitalinde elektronun bulunma olasılığı açısal koordinatlara bağlı olmayıp çekirdeğe olan uzaklığına bağlıdır�

• Enerji düzeyi arttıkça (elektron çekirdekten uzaklaştıkça) s orbitalinin büyüklüğü ve enerjisi artar�

266 Kimya