Page 71 - 9. Sınıf Kimya Öğretmenin Ders Notları (Hızlı)

KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİMLER 69
İyon: Pozitif (+) veya negatif (-) yüklü atom veya atom gruplarıdır. Pozitif yüklü iyonlara
katyon, negatif yüklü iyonlara anyon denir.

F Birden fazla atomun tek bir atom gibi davrandığı yüklü atom topluluğuna kök denir.
-
+
- 3
+
OH , PO , H O , NH gibi.
4
3
4
+
+3
-3
-
-
+
+2
- 3
+
F Katyona Na , Ca , Al , H O , NH ; anyona F , N , OH , PO örnek verilebilir.
4
4
3
NOT
EDİTÖR YAYINEVİ
F Bir atom verdiği elektron sayısı kadar pozitif (+), aldığı elektron sayısı kadar ne-
gatif (-) yükle yüklenir.
F Bir atom elektron verdiğinde çapı küçülür, elektron aldığında çapı büyür.
NOT
+
-
F Na ile Cl iyonları arasındaki kimyasal bağ ile NaCl iyonik bileşiği oluşur. NaCl
iki atomlu olduğu halde molekül değildir. İyonik bileşiklerde en küçük birim mole-
kül değil, birim hücredir. Çok sayıda birim hücreler bir araya gelerek iyonik kristal-
leri oluştururlar. NaCl, CsCl, MgO , KNO gibi bileşikler iyonik kristallere örnek
2
3
verilebilir.
2. KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİMLERİN SINIFLANDIRILMASI
F Kimyasal türler arasındaki etkileşimler bağın sağlamlığı ve bağlanan türlere göre sı-
nıflandırılır.
a) Bağlanan türlere göre: Atomlar arası ve moleküller arası olarak sınıflandırılabilir.
Atomlar arası bağlar: Aynı veya farklı tür atomlar arasındaki etkileşimler sonucu atomlar
arası bağlar oluşur. Örneğin bakır elementindeki Cu-Cu, brom sıvısındaki Br-Br, helyum
gazındaki He-He, hidroklorik asitteki H-Cl, sudaki O-H örnek verilebilir.
F Cu-Cu atomları ve He-He atomları arasındaki bağların her ikisi de atomlar arası bağ-
lardır. Ancak Cu-Cu atomları arasındaki çekim güçlü olduğundan bağ güçlü, He-He
atomları arasındaki çekim daha zayıf olduğundan bağ zayıftır.
NOT
F Atomlar arası bağların tamamı güçlü ve zayıftır denilemez.

Moleküller arası bağlar: Aynı veya farklı tür moleküller arasındaki etkileşimler sonucu mo-
leküller arası bağlar oluşur. Örneğin; F -F , H O-H O, HCl-H O, CO -CH molekülleri
2
2
2
2
4
2
2
arasındaki etkileşimler örnek verilebilir.
F Yemek tuzu olarak bilinen NaCl, sodyum ve klorür iyonlarından oluşur. Gerçekleşen
etkileşim iyonlar arasındadır. NaCl, H O'da çözündüğünde sodyum iyonları su mole-
2
külüyle ve klorür iyonları da su molekülleriyle etkileşir. Dolayısyla etkileşim iyonlar ve
moleküller arasında olduğundan ne atomlar arası nede moleküller arası sınıflandır-
maya girer.