Page 226 - 8. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 226

226
        YAY AYRAÇ ( )
        •   Cümlenin yapısıyla doğrudan doğruya ilgisi olmayan,   •   Yabancı kelimelerin okunuşları parantez içinde verilir.
           yazının ve sözün aslında olmayıp sonradan eklenmiş   Ő  Shakespeare  (Şekspir)  dünyanın  en  seçkin  drama
           olan açıklayıcı sözcükleri ve söz gruplarını (ek bilgile-  yazarlarından biridir.
           ri) göstermek için kullanılır.
                                                         •   Tiyatro eserlerinde konuşanın hareketlerini, durumu-
        Ő  Günlük  yazı  dizilerinde  bile  metaforlara  (mecazlara)
           sıkça yer verirdi.                              nu açıklamak ve göstermek için kullanılır.
        Ő  Mevlana;  ölümü,  gerçek  dünyaya  dönüş  olarak   Ő  Karagöz  –  Güle  güle!..  (Söylenir.) Aman neyse ki
                                                           çiğ  hamsi  kafası  yemekten  kurtuldum.  (Bir  kuzu,
           gördüğünden düğün gecesi (şebiarus) diye niteler.
                                                           meleyerek,  oynayıp  sıçrayarak  perdeye  girer.
                                                           Karagöz’ün yanından geçip eve girer.)
         {   Not: Yay ayraç içinde bulunan ve yargı bildiren an-
       EDİTÖR YAYINLARI
         latımların sonuna uygun noktalama işareti konur.  •   Söze alay etme, hafife alma, küçümseme, inanmama,
                                                           kinaye anlamları katmak için ünlem işaretiyle birlikte
        Ő  Anadolu kentlerini, köylerini (Köy sözünü de çekinerek   kullanılır.
           yazıyorum.) gezsek bile görmek için değil, kendimizi
           göstermek için geziyoruz.                     Ő  Çocuk çok akıllı (!) olduğunu sanıyor.

        •   Alıntıların yapıldığı eser ve yazar adı yay ayraç içinde   KÖŞELİ AYRAÇ ([ ])
           verilir.
                                                         •   Ayraç içinde ayraç kullanılması gereken durumlarda
        Ő  Kaldırımlar, çilekeş yalnızların annesi;        yay ayraçtan önce köşeli ayraç kullanılır.
           Kaldırımlar, içimde yaşamış bir insandır.
                                                         Ő  Kirpi [Refik Halit Karay (1888-1965)] bazı eserlerinin
                                                           (Necip Fazıl Kısakürek)  konusunu İstanbul'un kenar mahallelerinden seçmiştir.




                                            ÇÖZÜMLÜ SORULAR
                                            ÇÖZÜMLÜ SORULAR

        1.  Aşağıdakilerin hangisinde kesme işaretinin kul-  Çözüm: Özel  ad  niteliğindeki  Van  Gölü  sözcüğünden
           lanılmaması yazım yanlışlığına neden olmuştur?  sonra gelen “-nün” çekim ekinden önce kesme işareti ge-
                                                         tirilmelidir.  İkinci  boşluğa  özneyi  vurgulamak  için  virgül,
           A)  Dedesi “Çanakkale Cephesi”nde şehit düşmüş.
                                                         üçüncü boşluğa da cümle tamamlandığı için nokta konul-
           B)  Düşler Sokağı’nın bu haftaki konuğu, Orhan Pa-  malıdır. →  (’) (,) (.)
              muk’tu.
           C)  Antalya’dan döner dönmez işinin başına geçti.
                                                         3.  Aşağıdakilerden hangisinde yay ayraç ( ) yanlış
           D)  19uncu günün sonunda TBMM’nin çalışmalarına
              ara verildi.                                 kullanılmıştır?
                                                           A)  “Beyaz Gemi” onun (Cengiz Aytmatov) önemli ro-
                                                              manlarındandır.
        Çözüm: Sayılara getirilen ekleri ayırmak için kesme işa-
        reti kullanıldığından D seçeneğindeki “19uncu” ifadesinin   B)  Yirmi yıl sonra (dünyada yaşayan herkes) Türk mil-
        yazımı, yazım yanlışlığına neden olmuştur. İfade, kesme   letinin gücünü anlayacak.
        işareti kullanılarak “19'uncu” şeklinde ya da nokta kullanı-  C)  İşlerimizin iyi gittiği o sene (2003) bir kriz oldu.
        larak “19.” şeklinde yazılmalıydı.                 D)  Orhan Pamuk’un bu romanı (Yeni Hayat) dil yan-

                                                              lışlarıyla dolu.
        2.  Van Gölü ( ) nün kıyısından geçenler ( ) gölü çevrele-
           yen dağ ve tepelere şaşkınlıkla bakarlar ( )  Çözüm: B  seçeneğinde  cümlenin  öznesi  olan  ifadenin
                                                         yay  ayraç  içinde  kullanılması  hatalı  bir  kullanımdır.  Bu
           Ayraçlarla belirtilen yerlere aşağıdaki noktalama   cümlede, yay ayraç kullanılacak herhangi bir ifade olma-
           işaretlerinden hangileri sırasıyla getirilmelidir?
                                                         dığından cümledeki yay ayracın kaldırılması durumunda
           A) (;) (.) (,)    B) (’) (!) (;)    C) (’) (,) (.)   D) (,) (...) (,)   yapılan yanlışlık giderilmiş olacaktır.
   221   222   223   224   225   226   227   228   229   230   231