Page 221 - 8. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 221
NOKTALAMA İŞARETLERİ (NOKTALI VİRGÜL, İKİ NOKTA, ÜNLEM İŞARETİ )ALAMA İŞARETLERİ (NOKTALI VİRGÜL, İKİ NOKTA, ÜNLEM İŞARETİ )
NOKT 7. BÖLÜM 221
NOKTALI VİRGÜL (;) İKİ NOKTA (:)
• Ögeleri arasında virgül bulunan sıralı cümleleri ayır- • Kendisiyle ilgili örnek verilecek cümlelerden sonra
mak için kullanılır. kullanılır.
Ő Ayağını sıcak tut, başını serin; gönlünü ferah tut, dü- Ő Sınıfımızın çalışkan öğrencileri şunlardır: Aytekin,
1. cümle 2. cümle 3. cümle Hüseyin, Aslı, Mehtap.
şünme derin� • Kendisiyle ilgili açıklama yapılacak cümlelerden son-
4. cümle ra kullanılır.
Ő Eşeğin kuyruğunu kalabalıkta kesme; kimi uzun der,
Ő Beni en çok etkileyen sözü şuydu: İnsan acılarıyla
1. cümle 2. cümle
kimi kısa� büyür.
EDİTÖR YAYINLARI
3. cümle
{ Not: İki noktadan sonra cümle ve özel ad ni-
• Cümle içinde virgüllerle ayrılmış tür veya takımları teliğinde olmayan örnekler sıralandığında bunlar
birbirinden ayırmak için kullanılır. büyük harfle başlamaz.
Ő Çatal, bıçak ve kaşıkları makinenin üst kısmına ; tava,
Ő Şu üç beyazdan uzak duralım: un, tuz, şeker.
1. takım
bardak ve tencereleri ise makinenin alt kısmına dizdi. • Karşılıklı konuşmalarda, konuşan kişiyi belirten
2. takım
sözlerden sonra kullanılır.
Ő Portakal, limon, mandalinada C vitamini ; yeşil sebze- Ő Hacivat: Aferin!..
1. tür Karagöz: Sağ olasın Hacı Cavcav, ver elini öpeyim!
lerde K vitamini vardır. Hacivat: Aman istemez, zaten cebimde para da yok!
2. tür
• Edebî eserlerde, konuşma bölümünden önceki
• İkiden fazla eş değer ögeler arasında virgül bulunu- ifadenin sonunda kullanılır.
yorsa özneden sonra noktalı virgül kullanılabilir.
Ő Recep Amca, Tuna’yı görünce sordu:
Ő İstanbul ; Ankara, Adana ve Van’dan daha kalabalıktır. – Evlat, baban nerede?
özne
ÜNLEM İŞARETİ (!)
• Sevinç, acı, korku, şaşma gibi duyguları anlatan cümle veya ifadelerin sonunda kullanılır.
Cümle Belirttiği Duygu Cümle Belirttiği Duygu
Ő Yaşasın, tatile gidiyoruz! Sevinç Ő Aman Allah'ım, üstümüze doğru geliyor! Korku
Ő Vay canına, bu sen misin! Şaşırma Ő Vah vah, zavallının kimsesi de yokmuş! Acıma
• Seslenme, hitap ve uyarı sözlerinden sonra kullanılır.
Ő Beyler, hanımlar! Bankaya ne zaman gidilecek? Ő Ey Türk milleti! Bu yapılanlar yapılacakların teminatıdır.
seslenme hitap
{ Not: Seslenme ve hitap sözlerinden hemen sonra konulabileceği gibi cümlenin sonuna da konabilir.
Ő Dostlar! Biz bu yolun yolcusuyuz. (Ünlem işareti, hitap sözcüğünden hemen sonra kullanılmıştır.)
Dostlar, biz bu yolun yolcusuyuz! (Ünlem işareti, cümlenin sonunda kullanılmıştır.)
• Alay veya küçümseme anlamı kazandırılmak istenen sözden hemen sonra yay ayraç içinde ünlem işareti kullanılır.
Ő Kadın, isteseymiş masa örtüsünü bir saatte örermiş (!) ama yapmak istemiyormuş. (Alay anlamı katmıştır.)
Ő Yaptığı şeylerde zekâ belirtisi dahi (!) yoktu. (Küçümseme anlamı katmıştır.)