Page 231 - 8. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

MET
METİN TÜRLERİ (MAKALE, DENEME, KÖŞE YAZISI)İN TÜRLERİ (MAKALE, DENEME, KÖŞE YAZISI) 8. BÖLÜM 231
METİN TÜRLERİ
• Biçim, anlatım ve konu yönünden bir bütünlük içinde olan cümlelerin oluşturduğu yazılara metin denir.

METİN TÜRLERİ

Bilgilendirici Metinler
• Makale • Haber Metni • Söyleşi • Otobiyografi
• Deneme • Anı (Hatıra) • Mektup • Günlük
• Köşe Yazısı (Fıkra) • Gezi Yazısı • Biyografi

EDİTÖR YAYINLARI
Hikâye Edici Metinler
• Fabl • Masal • Hikâye • Roman • Destan • Tiyatro

Şiir

Mak
Makaleale Deneme
Deneme
• Herhangi bir konuda bilgi vermek, bir gerçeği ortaya • Yazarın herhangi bir konu hakkındaki duygu ve dü-
koymak, bir tezi savunmak amacıyla yazılan yazılardır. şüncelerini anlattığı yazılardır.

› Makalede temel unsur fikirdir. › Düşünceyi ispat etme amacı yoktur.
› Makalenin amacı; açıklama, tanıtım, bilgilendirmedir. › Öznel yazılardır.
› Görüşler, belgelere dayandırılarak anlatılır. › Denemeye özgü belirli bir konu yoktur.

› Bilimsel ve ciddi bir dil kullanılır. › Her şey denemenin konusu olabilir.
› Gazete ve dergilerde yayımlanır. › Yazar kendi kendiyle konuşuyormuş gibi yazar.

Ő Türkiye'de hava kirliliği özellikle 1950'lerden sonra Ő “Ağlamak ve gülmek ayrılmaz ikilidir. Ağlamak
sanıldığı gibi çaresizliğin göstergesi değildir. Gariptir
bir sağlık sorunu olarak ortaya çıkmıştır. Avrupa'da belki ama ne zaman ağlayan birini görsem içimden
ise 1948'de ABD'nin Pennsylvania eyaletinin Donora bazen sevinmek gelir. Çünkü üzülmeyi becerebilen bir
kasabasında dört gün süren sisten sonra 14.000 kişi kişi, sevinmeyi de bir o kadar becerebilir.”
hastalanmış, bu insanlardan %20'si ölmüştür. Bu
örnek, hava kirliliği düzeyinin insan yaşamı için ne Bu denemede yazar ağlamanın ve gülmenin birlikte var
denli önemli olduğunun göstergesidir. olduğu görüşünde olduğunu anlatmıştır. Yazar, görüşünü
savunmak için herhangi bir çaba harcamamış, öznel bir an-
Bu makale hava kirliliği konusunda bilgi vermek amacıyla latım kullanılmıştır.
yazılmıştır. Makalede ciddi ve nesnel bir anlatım kullanılmış-
tır. Konuyla ilgili yapılan araştırma sonuçlarına yer verilerek { Not: Deneme yazan kişinin bir konuda uzman ol-
düşünce kanıtlanmaya çalışılmıştır. ması beklenmez.

{ Not: Makale, alanında uzman kişilerce yazılır.
Ő “Şu kesin ki çocuğa kendiliğinden bir şey yapma
özgürlüğünü vermemekle onu korkak bir köle
Ő Doğal Kaynakları Koruma Birliği verilerine göre durumuna getiriyoruz. Retorik ve gramer üstüne
dünyada 15.000 civarında tıbbi bitki türünün nesli Çiçero'nun şu veya bu cümlesi üstüne öğrencisinin
yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır. Tüm dünyadaki ne düşündüğünü kim sormuştur. Bunları tanrı sözü
toplam floranın %13'ünün neslinin her geçen gün gibi belleğimize basmakalıp yapıştırırlar, harfler ve
tükenmekte olduğu belirtilmektedir. sözcükler anlatılan şeyin kendisi hâline gelir.”
Parçada anlatılan bilimsel yargıların kanıtlanması için oran- Parçada ezber bilgi konusundaki kişisel düşünceler kanıtla-
lardan ve araştırma sonuçlarından faydalanılmıştır. ma amacı güdülmeden anlatılmıştır.