Page 86 - 8. SINIF VIP T.C. İNKILAP TARİHİ ve ATATÜRKÇÜLÜK KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

¦ §
86 MİLLİ BİR DESTAN: YA İSTİKLAL YA ÖLÜM!
86
BAĞIMSIZLIĞIN TEMİNATI: LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASI

* Mudanya Ateşkes Antlaşması ile TBMM * Lozan Barış Görüşmeleri’nin yarıda kesilmesi
Hükümeti, İtilaf Devletlerinden İstanbul, üzerine Türkiye, yeniden savaş hazırlıkla-
Boğazlar ve Doğu Trakya’yı savaşmadan geri rına başladı. Türkiye’nin bu kararlılığı karşı-
almıştır. sında İtilaf Devletlerinin isteği üzerine Lozan

* Bundan sonra, kalıcı bir barışın sağlanması Görüşmeleri yeniden başladı. Yapılan görüş-
meler sonucunda 24 Temmuz 1923 tarihinde
için yapılacak görüşmelerin İsviçre’nin Lozan
kentinde yapılması kararlaştırıldı. Konferans Lozan Barış Antlaşması imzalandı.
20 Kasım 1922 tarihinde toplandı.
EDİTÖR YAYINLARI
Lozan Barış Antlaşması’nın Maddelerİ
* Konferansa; İngiltere, İtalya, Yunanistan,
Fransa, Japonya, Romanya ve Yugoslavya Kapitülasyonlar: Tam bağımsızlığımızı engelleyen
katılmıştır. kapitülasyonlar bütünüyle ortadan kaldırıldı.

* Sovyet Rusya ve Bulgaristan Boğazlarla ilgili Dış Borçlar: Osmanlı Devleti’nin dış borçları,
konularda, ABD gözlemci sıfatıyla Belçika Osmanlı Devleti’nden ayrılan devletlere yüz ölçüm-
ve Portekiz ise ticari konularda konferansa leri ve gelirlerine orantılı olarak pay edildi. Türkiye,
katılmıştır. Osmanlı Devleti’nden kalan borcunu, 1954’e kadar

* Görüşmelere TBMM adına İsmet İnönü, Rıza düzenli taksitler hâlinde ödeyerek bitirdi.
Nur ve Hasan Saka dahil, toplamda 33 kişi- Azınlıklar: Türkiye’de bulunan bütün azınlıklar Türk
lik bir heyet katılmıştır. vatandaşı sayıldı. Böylece Avrupalı devletlerin iç işle-

* Mustafa Kemal, TBMM delegelerinden; barış rimize karışmaları önlendi. Batı Trakya Türkleri ile
görüşmeleri esnasında kapitülasyonlar ve İstanbul Rumları hariç Yunanistan’daki Türkler ve
Ermeni meselesi hakkında taviz verilmemesini Türkiye’deki Rumların yer değiştirmesi kararlaştırıldı.
istemiştir. Boğazlar: Boğazlar, başkanlığını Türklerin yapa-
cağı bir komisyon tarafından yönetilecektir.
* Konferans başladıktan sonra İtilaf Devlet- Boğazlardan serbest geçiş olacaktır. Bu madde
leri, Osmanlı Devleti zamanında elde ettik-
leri birtakım ayrıcalıklardan vazgeçmek iste- adeta Türkiye’nin egemenlik haklarını kısıtlamıştır.
mediler. Türk tarafının delegeleri ise kayıtsız Rum Patrikhanesi: Patrikhanenin ekümenik
şartsız tam bağımsızlık ilkesini savunuyor- (evrensel) özelliği olamayacak ve siyasi yetkileri
lardı. kaldırılacaktır. Patrikhane İstanbul’da kalacak ve
* İtilaf Devletlerinin amacı, savaş tazminatı seçilen patriği Türk Hükümeti onaylayacaktı.
almak, kapitülasyonları devam ettirmek ve Savaş Tazminatı: Yunanistan’dan savaş tazminatı
tam bağımsızlığı önlemekti. olarak sadece Edirne’nin Karaağaç Kasabası alındı.

* İtilaf Devletlerinin sorunu çözmek yerine Sınırlar
sorun çıkarmaları üzerine Lozan Barış Görüş-
meleri yarıda kesildi (4 Şubat 1923). Türk Doğu Sınırı: Kars Antlaşması ile belirlenen sınır
heyeti bu yüzden Ankara’ya döndü. kabul edildi.