Page 78 - 8. SINIF VIP T.C. İNKILAP TARİHİ ve ATATÜRKÇÜLÜK KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

¦ §
78 MİLLİ BİR DESTAN: YA İSTİKLAL YA ÖLÜM!
78

* Bunun sonucunda yeni Rus yönetimi kendi- * Bu durum Sovyetler Birliği'nin tereddütlerini
sinin de içinde yer aldığı İtilaf Devletleri’yle ortadan kaldırmıştır.
I. Dünya Savaşı sırasında yapılan gizli pay-
NOTOT
laşma antlaşmalarını kamuoyuna açıkladı. N
y Ali Fuat Paşa’nın Moskova Büyükelçiliği’ne
* Rejimi dolayısıyla Avrupa’da dışlanan ve düş- atanması iki devlet arasındaki dostluk iliş-
manca bir muamele gören Sovyetler Birliği
ile Avrupa ülkelerinin arası iyice bozulmuştu. kilerini geliştirdi.

* Sosyalizmin yayılmasını istemeyen Batılı * İki ülke arasında devam eden görüşmeler
gelişmiş devletler; Sovyet Rusya sınırları için- bu zaferden sonra hızla ilerleyerek 16 Mart
EDİTÖR YAYINLARI
deki Çarlık yanlılarını desteklemiş ve ayaklan- 1921'de Moskova Antlaşması'nın imzalanma-
maları kışkırtmışlardı. sıyla sonuçlandı.
* İtilaf Devletleri’nin Sevr Antlaşması’na
dayanarak İstanbul ve Çanakkale Boğaz- NOTOT
N
larıyla birlikte Anadolu’nun çeşitli yerlerini y Moskova Antlaşması TBMM adına; Ali Fuat
işgal etmeleri, Sovyetler Birliği’nin gelece- Paşa, Yusuf Kemal ve Dr. Rıza Nur Beyler
ğini ve güney sınırlarının güvenliğini tehlikeye tarafından imzalandı.
düşürmüştü.

* Bu nedenlerden dolayı Sovyetler Birliği, Batılı * Antlaşmanın Önemli Maddeleri;
devletlerin Anadolu'ya girmesini tehlikeli bulu- » Bir devletin tanımadığı antlaşmayı diğer
yordu. devlet de tanımayacaktır.

* Rusya, Boğazlar'dan ve güneyden gelebilecek YORUMORUM
Y
herhangi bir tehlikeye karşı dost bir devleti y Bu madde ile Rusya, Sevr’in geçersizliğini
yanında görmek istiyordu.
kabul etmiştir.
* Sovyetler Birliği, TBMM Hükümeti ile iyi ilişki-
ler kurarak, İtilaf Devletleri’ne karşı müca- » Batum’daki egemenlik hakkının Gürcistan’a
dele eden TBMM Hükümetini siyasi ve ekono- ait olduğu kabul edilecektir.
mik açıdan destekleme kararı aldı.
YORUMORUM
Y
* TBMM de siyasi bir desteğe ihtiyaç duymak- y Batum’un Gürcistan’a verilmesi Misak-ı
taydı. Ancak TBMM Hükümetinin askeri gücü
konusunda tereddütleri olduğu için bu desteği Milli’den verilen ilk tavizdir.
bir antlaşmaya bağlama konusunda isteksiz » Misak-ı Milli Rusya tarafından tanınacak-
davranıyordu. tır.
* TBMM Hükümeti, Kurtuluş Savaşı devam » Sovyet Rusya kapitülasyonların kaldırılma-
ederken doğuda Ermenilere, güneyde Fran- sını kabul edecektir.
sızlara ve batıda da Yunanlara karşı başarı- » Taraflar birbirlerinin geleceklerine müda-
lar kazanıyordu. hale etmeyeceklerdir.