Page 74 - 8. SINIF VIP T.C. İNKILAP TARİHİ ve ATATÜRKÇÜLÜK KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 74
¦ §
74 74 MİLLİ BİR DESTAN: YA İSTİKLAL YA ÖLÜM!
BATI CEPHESİ MUHAREBELERİ
NOTOT
N
y Türk milletinin dayanışma gücünün en * Kurtuluş Savaşı’nda Doğu ve Güney cephe-
büyük göstergesi olan Kuvâ-yı Milliye bir- lerinin dışında asıl uzun savaşlar Yunanlılara
likleri, vatanın bağımsızlığı için mücadele karşı Batı Cephesi’nde yapıldı. İzmir’i işgal
etmişlerdir. eden Yunanlılara karşı Batı Anadolu’da cep-
heler oluşturuldu. Düzenli ordunun kurulma-
y Çerkez Ethem ve Demirci Mehmet Efe sından sonra Yunan ordusuna karşı daha
düzenli orduya geçiş sırasında isyan etmiştir.
yoğun bir mücadele verildi.
Kuvâ-yı Millîye’den Düzenli Orduya Geçişin
EDİTÖR YAYINLARI
Nedenleri Birinci İnönü Savaşı (6-10 Ocak 1921)
* Kuvâ-yı Milliye birliklerinin halktan zorla para * Kasım 1920'de BMM, düzenli ordu kurma-
ve yardım toplamaları sına karar verdi. Fakat elde ettiği serbes-
tiği, askeri ve siyasi gücünü kaybedeceği için
* Yunan ilerleyişini durduramamaları düzenli orduya katılmak istemeyen Ethem,
* Kuvâ-yı Milliye komutanlarının merkezi oto- isyan etti.
riteden uzak ve başlarına buyruk hareket
etmeleri * Bu durumdan yararlanmak isteyen Yunan
ordusu, harekete geçerek Eskişehir üzerine
* Bölgesel kurtuluşu hedef almaları gibi neden- yürüdü.
lerden dolayı Kuvâ-yı Milliye’nin bir an önce
düzenli orduya dönüştürülmesi gerekiyordu. * Amaçları Eskişehir'e giden demir yolunu ele
geçirmek ve Ankara'ya doğru ilerleyerek milli
» Düzenli orduya geçişin ilk adımı Sivas hareketi ortadan kaldırmaktı.
Kongresi’nde atılmıştı. Sivas Kongresi’nin
9 Eylül 1919 tarihli toplantısında Ali Fuat * 6 Ocak 1921'de Yunan kuvvetleri Bozöyük
Paşa, Batı Anadolu Umum Kuvâ-yı Milliye üzerinden saldırıya geçerek İnönü yakınla-
Komutanlığı’na atanmıştır. TBMM’nin açılışın- rına kadar geldi.
dan sonra da bu komutanlığın adı Batı Cep- * Bu gelişme üzerine İsmet Bey, Ethem'in üze-
hesi Komutanlığı olarak değiştirilmiştir. rine yolladığı kuvvetlerin büyük bölümünü geri
» Gediz Muharebesi’nde Yunanlılara karşı çekti ve Yunanlıların üzerine gönderdi.
yenilgi alınması düzenli orduya geçiş sürecini Bu muharebede karşılaşılan Türk ve Yunan
hızlandırdı. Bu yenilgi üzerine Ali Fuat Paşa * kuvvetlerinin sayısal durumu eşit değildi.
Ankara’ya çağrılarak Moskova Büyükelçiliği’ne
atandı. Batı Cephesi de Batı ve Güney * Yunan kuvvetleri 15.816 er, 12.500 tüfek,
olmak üzere ikiye ayrılarak Batı Cephesi 120 makineli tüfek ve 72 topa sahipti. Buna
Komutanlığı’na Albay İsmet Bey, Güney Cep- karşılık Türk kuvvetleri ise 8.500 er, 5.500
hesi Komutanlığı’na da Albay Refet Bey geti- tüfek, 47 makineli tüfek ve 28 topa sahipti.
rildi. Yapılan bu atamalardan sonra Kuvâ-yı * Türk ordusu kendisinden sayıca üstün Yunan
Milliye birlikleri süratle düzenli ordu bünyesine ordusunun ilerleyişini durdurmayı başararak
alınmaya başlanmıştır. onları geri çekilmek zorunda bıraktı.