Page 70 - 8. SINIF VIP T.C. İNKILAP TARİHİ ve ATATÜRKÇÜLÜK KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

MİLLİ BİR DESTAN: İLLİ BİR DESTAN:
M 3.
YA İSTİKLAL YA ÖLÜM!A İSTİKLAL YA ÖLÜM!
Y ÜNİTE

DOĞU VE GÜNEY DÜŞMANA DİRENİYOR

DOĞU CEPHESİ * Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan sonra

* I. Dünya Savaşı sırasında Ermeniler Türk yapılan barış konferanslarına, İtilaf Dev-
letleri tarafından Ermeni temsilcileri de çağ-
ordusuna karşı Kafkas Cephesi’nde Ruslarla rıldı.
iş birliği yaptılar. Ruslarla birlikte hareket
ederek binlerce masum Türkü katlettiler. * ABD Başkanı Wilson Paris Barış
Bunun üzerine, Osmanlı Hükümeti savaş böl- Konferansı'nda İtilaf Devletlerine bir plan
EDİTÖR YAYINLARI
gesindeki Ermenileri bir Osmanlı toprağı olan sundu.
Suriye ve Lübnan’a göç ettirme kararı aldı
(1915). Dönemin yoksulluk ve imkânsızlıkları * Bu plana göre Doğu Anadolu Bölgesi'nde
içinde uzun bir yolculuktan sonra Ermeniler bağımsız bir Ermeni devleti kurulacak ve bu
devletin Akdeniz ile Karadeniz bağlantısı sağ-
Suriye’ye göç ettirildi.
lanacaktı.

* I. Dünya Savaşı sürerken 1917 yılında Çar- * Büyük Ermenistan düşünü gerçekleştirme
lık Rusya yıkılarak yerine Sovyetler Birliği zamanının geldiğini düşünerek harekete geçen
kuruldu. Diğer yandan İngiltere de Ermeni- Ermeniler, Erzurum ve Van'a saldırarak köy
leri kışkırtmak için gerekli her türlü desteği ve kasabaları yakmaya ve Türkleri öldürmeye
veriyordu. Ancak Sovyetler Birliği Brest başladılar.
Litowsk Antlaşması ile savaştan çekildi.
Böylece Ruslar işgal ettikleri Kars, Ardahan * Bunun üzerine Türkiye
ve Batum'u (Elviye-i Selase) şehirlerini boşal- Büyük Millet Meclisi Hükü-
tarak Osmanlı Devleti’ne geri verdi. meti, Kâzım Karabe-
kir Paşa’yı Doğu Cephesi
* Kafkas Cephesi'nde Ruslardan destek alan Komutanlığı’na atadı.
Ermeniler, Rusların 1917 Bolşevik İhtilali'yle Kâzım Karabekir Paşa
savaştan çekilmesiyle aradıkları desteği elindeki birlikleri yeniden
İngiltere, Fransa ve ABD'den gördü. düzenleyerek Ermenilere
karşı başarılı sonuçlar elde etti.
* Batılı devletlerden destek alan Ermeniler,
Mondros Ateşkes Antlaşması'nın 24. madde- * Ermeniler ağır yenilgiye uğradılar ve geri
sine ve Wilson İlkeleri'ne dayanarak bağımsız çekildiler. Daha önce kaybedilen Kars, Arda-
bir Ermeni devleti kurmak amacıyla harekete han ve Sarıkamış geri alındı.
geçti. Ermenistan, Kafkaslardaki topraklarını
*

* Kafkasya'da oluşan bu otorite boşluğundan koruyabilmek için barış istedi.
yararlanan Ermeniler, merkezi Erivan olan * Yapılan görüşmelerin ardından Türkiye Büyük
bir Ermenistan Devleti kurdular. (28 Mayıs Millet Meclisi Hükümeti ile Ermenistan ara-
1918) sında Gümrü Barış Antlaşması imzalandı.