Page 86 - 8. Sınıf Fen Bilimleri Defterim
P. 86

ÜNİTE 3: BASINÇ                                                              ÖZETİN ÖZETİ





             Q   İçinde  aynı  miktarda  gaz  bulunan  kaplarda  hacmi  küçük  olan  kap  içindeki  gaz
               basıncı daha fazladır.
             Q   Şekilde II. durumda hacim azaldığından dolayı basınç fazladır. (II > I)
                                                                                        I I              II II




             Q   Kapalı kapların içerisindeki gaz miktarı arttığında kaptaki basınç artar.
             Q   Şekilde II. durumdaki kapta gaz miktarı arttığından dolayı basınç da artar. (II > I)
                                                                                        I               II


                                                                                      10  C           50  C
                                                                                         o
                                                                                                         o
             Q   Kapalı kaplardaki gaz basıncı, sıcaklık arttıkça artar. Şekildeki kaplarda sıcaklığın
               etkisiyle II. kapta oluşan basınç I. kaptaki basınçtan daha büyüktür.


                                                                                        I               II


          Q   Vakumlama poşeti; yorgan, yiyecek, kıyafet gibi eşyalar konulup poşet içindeki hava çekildiğinde
             eşyaların hacminin poşetle birlikte azaldığı gözlemlenir  İç basınç azaldığı için atmosfer  basıncı
             eşyaların hacmini azaltır.

                                                                                              Vakumlanan yiyecekler


          Q   Vantuz; hava geçirmemeleri için plastikten yapılmıştır. Vantuzu asılı durması istenen zemine bas-
             tırıldığında düzleşir. Bu sayede vantuz ile zemin arasında iç basınç azaldığından açık hava basıncı
             vantuzu zeminde sabit tutar.
                                                                                                    Vantuz


          Q   Şırınganın hareketli kısmı geriye doğru çekildiğinde şırınganın içindeki basınç azalır. Sıvının yüzeyine
             etki eden atmosfer basıncının yüksek olması, sıvının düşük basıncın olduğu şırınganın içine doğru
             gitmesini  sağlar.  Şırınganın  uç  kısmı  kapalıyken  hareketli  kısmın  çekilmesi  güçleşir.  Bu  durumun
             temel sebebi basınç farkının oluşmasıdır.
                                                                                              Şırıngaya sıvı çekilmesi

           Katı, Sıvı ve Gazların Basınç Özelliklerinin Günlük Yaşam ve Teknolojideki Uygulamaları


           Q   Günlük hayatta katı, sıvı ve gaz basıncından sıkça yararlanırız. Balta, bıçak, toplu iğne, çivi, vida ve büyük kayaların parça-
             lanmasında kullanılan kama gibi araçlar, katıların basıncı iletmesi özelliğinden yararlanılarak yapılmıştır.

           Q   Hidrolik fren sistemleri, hidrolik sistemli kepçeler, su cendereleri ve emme basma tulumbalar sıvı basıncının günlük hayattaki
             kullanım alanlarına örnektir.
           Q   Kamyon, traktör gibi araç kasalarının kaldırılmasında sıvı ve gazların basıncı iletmesi özelliğinden yararlanılır.
           Q   Süs havuzları, hidroforlar, araç tamir ve bakım servislerinde araçların kaldırılmasında kullanılan liftler, boya işlerinde kulla-
             nılan basınçlı boya makinelerinde ve itfaiye araçlarında olduğu gibi suyun yükseğe çıkarılması, uzak mesafelere püskürtülme-
             sinde ya da cisimlerin kaldırılmasında gaz basıncından yararlanılır.


                                                                                         8. Sınıf Fen Bilimleri  85
   81   82   83   84   85   86   87   88   89   90   91