Page 111 - 8. Sınıf Fen Bilimleri Defterim

ÖZETİN ÖZETİ ÜNİTE 4: MADDE VE ENDÜSTRİ

Asitlerin ve Bazların Çeşitli Maddeler Üzerindeki Etkileri

Q Asitler ve bazlar maddeleri tahriş edebilir, maddelerin rengini değiştirebilir ya da gaz çıkışına neden olabilir.
Q Asitler metal ve mermerden yapılmış eşyaları aşındırır. Örneğin; mermer bir tezgah üzerinde kesilen limon, mermer tezgahın
yüzeyinin aşınmasına neden olur. Kesilen limon metal bir kaba konulursa kabın kararmasına neden olur.
Q Dışardan fazla alınan asidik yiyecek ve içecekler, asidik bir ortama sahip olan midenin asit derecesini yükselterek reflü,
gastrit ve ülser gibi rahatsızlıklara neden olur. Bu nedenle bu maddeler tüketildikten sonra bazik özelliğe sahip olan diş
macunu ile dişler fırçalanarak asitlerin dişlere zarar vermesi engellenebilir.
Q Kuvvetli asit ve baz içeren temizlik malzemelerine doğrudan temas etmek cildi tahriş eder ya da ciltte yanıklara neden olur.
Ayrıca bu tür ürünleri solumak solunum yolu hastalıklarına veya zehirlenmelere neden olur. Bu nedenle bu ürünler eldiven
giyilmeden ve maske takılmadan kullanılmamalıdır.
Q Baz içeren deterjanlar cam, kristal ve porselenleri aşındırır. Bu yüzden bu eşyalar belli bir zaman sonra matlaşır.
Q Laboratuvarınızdaki kimyasal maddelerin kutularında bulunan bazı tehlike işaretleri şunlardır:

Zehirli Madde Zararlı Madde Çevreye Zararlı Madde Yanıcı Madde Aşındırıcı Madde Patlayıcı Madde

Asit Yağmuru Nedir?

Q Fosil yakıtlar, egzoz dumanları atmosferde hava kirliliğine
sebep olan gazlar asit yağmurlarına neden olmaktadır. NO
Q Asit yağmurlarına neden olan gazlar CO (Karbon dioksit), SO 2 2 NO H SO
2
SO (Kükürt dioksit), NO (Azot dioksit) dir. SO 2 2 2 4
2
2
Q Hava kirliliğine sebep olan bu gazlar atmosferdeki su (H O)
2
ile tepkimeye girerler.
Q Bu durum neticesinde H SO (sülfürik asit), HNO (nitrik asit),
2
4
3
H CO (karbonik asit) gibi asidik özellikteki bileşikler oluşur.
2 3
Q Bu tür gazların yağmur, kar, dolu şeklinde yeryüzüne yağması
asit yağmuru olarak adlandırılır. Bu nedenle temizlik madde-
leri ölçülü kullanılmalıdır.
Asit Yağmurlarının Zararları Asit Yağmurlarının Oluşmasını Engellemek İçin
Q Asit yağmurları göller ve nehirlere yağdığında suların Yapılması Gerekenler
asitliği artar ve o sularda yaşayan canlılara zarar verir. Q Sanayide fosil yakıtlar yerine kükürt ve azot içermeyen
yenilenebilir enerji tercih edilmeli
Q Topraktaki kalsiyum, magnezyum, potasyum gibi iyonla-
rın yer altı sularına karışmasına sebep olur. Bu durum Q Kalorisi düşük olan ve havayı daha çok kirleten kaçak
topraktaki minerallerin eksilmesine ve toprağın verimi- kömür kullanımı engellenmeli
nin düşmesine sebep olur. Q Sanayi tesislerinin bacalarına filtre takılmalı

Q Kent içi veya kent dışındaki tarihi ve doğal yapıtlarımız Q Yeşil alanlar artırılmalı
zarar görür. Ormanlara ve bitki örtüsüne zarar verir. Q Her yıl bacalar ve soba boruları temizlenmeli, toplu

Q İnsanlarda nefes darlığı, akciğer kanseri ve çeşitli solu- taşıma araçlarının kullanımı yaygınlaştırılmalı
num yolu hastalıklarına sebep olur. Q Geri dönüşümü olan maddeler kullanılmalı

110 8. Sınıf Fen Bilimleri