Page 101 - 8. Sınıf Fen Bilimleri Defterim
P. 101

ÖZETİN ÖZETİ                                                    ÜNİTE 4: MADDE VE ENDÜSTRİ

                                    FİZİKSEL VE KİMYASAL DEĞİŞİMLER

        Fiziksel Değişimler


        Q   Bir maddeden yeni bir madde oluşturmayan, maddenin sadece dış görünüşünde meydana gelen değişimlerdir.

        Q   Fiziksel değişimler sonucunda maddenin renk, şekil, büyüklük gibi özellikleri değişir.
        Q   Maddenin kimliği (yapısı) değişmez, fakat maddeyi oluşturan tanecikler arasındaki boşluk değişebilir.
        Q   Kesilme, ezilme, kırılma, parçalanma, çözünme, hâl değişimi olayları maddelerin dış görünüşlerini değiştirdiğinden fiziksel
           değişmenin göstergelerindendir.
        Q   Fiziksel  değişime  uğrayan  maddeler  fiziksel  olay-    Fiziksel Değişim Örnekleri
           larlar tekrar eski hâline dönebilirler.
        Q   Fiziksel değişimlere örnekler:

           5   Suyun buzdolabında donarak buz hâline gelmesi
                                                       Teneke kutuyu  Buz küpünü   Suyu   Suyla kumu   Bardağı
           5   Camın kırılması                            ezmek     eritmek   kaynatmak  karıştırmak  kırmak
           5   Demirin eritilerek sandalye hâline getirilmesi
           5   Küp  şekerin  ezilerek  toz  şeker  hâline  getiril-
              mesi
                                                       Şekerin suda   Kâğıdı     Odun   Yeşil ve kırmızı  Kuru buzun
           5   Tuzun suda çözünmesi                     çözünmesi  parçalamak   kesmek    mermerleri  süblimleşmesi
                                                                                         karıştırmak
           5   Kağıdın buruşturulması


         Kimyasal Değişimler


        Q   Maddenin iç yapısını değiştirerek bir maddeden yeni bir madde oluşturan değişimlerdir.
           5  Kimyasal değişimler sonucunda maddenin hem dış görünümü hem de kimliği (tanecik yapısı) değişir.
        Q   Yanma, paslanma, çürüme, mayalanma, ekşime, küflenme maddelerde kimyasal değişimlere neden olan başlıca olaylardır.
        Q   Maddenin kimyasal değişime uğramadan önceki hâliyle kimyasal değişime uğradıktan sonraki hâli birbirinden farklıdır. Bu
           nedenle kimyasal değişim sonucunda oluşan yeni maddeler, kendisini oluşturan maddelerin özelliklerini taşımaz.
        Q   Kimyasal değişime uğrayan maddeler tekrar eski hâline döndürülemez.
        Q   Bir madde kimyasal değişime uğramışsa genellikle ısı değişimi, duman çıkışı, kabarcıklanma, koku oluşumu, ses çıkışı, renk
           değişimi, ışık açığa çıkması gibi belirtiler ortaya çıkar.
        Q   Örneğin; doğal gazın yakılması ile ısı oluşumu, havai fişeklerin patlaması sonucu oluşan ışık, ses ve duman  oluşumu kimyasal
           değişim olduğunu gösterir.                            Kimyasal Değişim Örnekleri
        Q   Kimyasal değişimlere örnekler:

           5  Demirin paslanması
           5  Çaya limon damlatılması
           5  Ekmeğin küflenmesi                   Demirin      Odunun    Metabolizma   Yumurtayı     Kek
                                                  paslanması    yanması    faaliyeti    pişirmek     pişirmek
           5  Yemeğin ekşimesi

           5  Hamurun mayalanması
           5  Sütten peynir ve yoğurt yapılması
           5  Gümüşün kararması                 Elektron kaplama  Muzun   Sirke ve kar-  Havai fişek  Kimyasal pil
                                                                çürümesi  bonat karışımı



        100   8. Sınıf Fen Bilimleri
   96   97   98   99   100   101   102   103   104   105   106