Page 96 - 7. Sınıf Türkçe Defterim

7. Bölüm: Parçada Anlam - 1 ÖZETİN ÖZETİ

PARÇA OLUŞTURMA PARÇA TAmamlama

Q Parça oluşturma sorularında birkaç cümle verilir ve bu cüm- Q Parça tamamlama sorularında paragrafın başında, orta-
lelerden anlamlı ve kurallı bir parça oluşturulması istenir. sında ya da sonunda bir yer boş bırakılır ve boşluğa geti-
rilebilecek en uygun cümle sorulur.
Q Bu sorularda şunlara dikkat edilmelidir:
Q Bu sorularda şunlara dikkat edilmelidir:
5 Parçanın giriş ve sonuç cümleleri doğru tespit edilme-
lidir. 5 Boşluğa getirilecek cümle kendinden önceki ve sonraki
cümleyle uyumlu olmalıdır.
5 Cümleler konu ve anlam bakımından birbirini tamam-
lamalıdır. 5 Parçanın mantık akışı dikkate alınmalıdır.
5 Boşluğa getirilecek cümle paragrafın hangi bölümün-
5 Olayların oluş sırası takip edilmelidir.
deyse o yapıya uygun olmalıdır. Örneğin başında boşluk
5 Geçiş ve bağlantı ifadeleri göz önünde bulundurulma- olan bir parçaya “yani, böylece” ifadesiyle başlanma-
lıdır. malıdır.
5 Neden-sonuç, amaç-sonuç gibi ilişkilere dikkat edilme- 5 Geçiş ve bağlantı ifadeleri göz önüne alınmalıdır.
lidir.
5 Parçanın yapısı ve anlamı dikkatle incelenmeli, parça
» Örnek: anlamca doğru cümleyle tamamlanmalıdır.
I. Hacivat ise Karagöz’ün tam tersi karakterde, eğitim » Örnek:
görmüş, iyi konuşan, kurnaz bir tiptir.
Ebru, kendine özgü tekniklerle hazırlanan ve tekneye alı-
II. Karakterlerin böyle zıt olması kelime oyunları, danslar
ve hareketlerle harmanlanınca oyunun temel güldürü nan suyun üzerinde oyalarla oluşturulan desenlerin kağıda
özelliğini oluşturur. aktarılmasıyla yapılan geleneksel bir sanattır. Ebru sanatı,
kendine has malzeme ve uygulama özelliğine sahiptir. Boya-
III. Karagöz, sanatçının performansına dayalı bir gölge ların tamamı tabiattan doğal yöntemlerle elde edilir. ----
oyunu olup Karagöz ve Hacivat arasında geçen komik --------------------------. Boyaların kitre üzerinde açıl-
diyaloglara ve atışmalara dayanır.
masını sağlayan doğal asit de hayvanın safra kesesindeki
IV. Oyunun başkarakteri olan Karagöz; eğitim görmemiş, öddür. Kitreyle yoğunlaştırılmış su üstünde doğal yöntem-
gerçekçi, dürüst bir halk adamıdır.
lerle hazırlanan boyalar aracılığıyla oluşturulan desenler
Yukarıdaki cümlelerle oluşturulan parçada önce Karagöz kağıt üzerine geçirilir.
oyunuyla ilgili genel bilgi verilmesi, sonra başkarakterlerin Parçanın gelişme bölümünde boşluk bırakıldığından seçile-
mantık akışına uygun tanıtılması, daha sonra karakterlerin cek cümle konu hakkında açıklayıcı, örneklerle geliştirilmiş
zıtlığının fark edilmesiyle oyunun temel güldürü özelliğinin nitelikte olmalıdır. Parçanın anlam ve yapısına uygun ola-
açıklanması gerekir. Buna göre sıralama “III - IV - I - II” rak boşluğa “Suyun yoğunlaşmasını sağlayan kitre, bitkisel
şeklinde olmalıdır. esaslı bir ana malzemedir.” cümlesi getirilebilir.

Parçada Yapı

Q Paragraflar giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinden oluşur. Parça oluştururken ya da tamamlarken dikkat edilmesi gereken yapı
unsurlarıyla kastedilen bu bölümlerin özellikleridir.

Giriş Bölümü Gelişme Bölümü Sonuç Bölümü

Genellikle tek cümledir ve diğer cüm- Konunun ayrıntılı olarak açıklandığı Parçanın genelinde anlatılanların bir
lelerden bağımsızdır. Gelişme ve sonuç bölümdür. Örneklerden sıklıkla yarar- yargıya bağlanarak bitirildiği bölüm-
bölümündeki cümleler bu bölüme lanılır. Düşünceyi geliştirme yolları dür. Bağlayıcı ve sonuç bildiren ifa-
biçimce ve anlamca bağlıdır. Geçiş ve kullanılır. Geçiş ve bağlantı ifadeleri deler bulunabilir. Ana düşünceye bu
bağlantı ifadeleri içermez. içerir. Merak duygusu ön plandadır. bölümde yer verilebilir.

7. Sınıf Türkçe 95