Page 108 - 7. Sınıf Fen Bilimleri Defterim
P. 108
4. ÜNİTE: SAF MADDE VE KARIŞIMLAR ÖZETİN ÖZETİ
Evsel Atıklar ve Geri Dönüşüm
Q Kullanım süresi dolan ve yaşadığımız ortamdan uzaklaştı- Geri Dönüşümün Faydaları
rılması gereken maddelere atık denir. Q Hem aile hem ülke ekonomisine katkı sağlar.
Q Atıkların içindeki kağıt, cam, karton gibi malzemeler Q Ham madde ihtiyacını azaltır.
ayrıldıktan sonra geriye kalan ve hiçbir şekilde kullanılma- Q Çevre kirliliğini önler.
yacak olan atıklara çöp denir. Q Çöplere daha az atıklar atılır. Böylece bu atıkların taşın-
ması ve depolanması kolaylaşır.
Q Günlük hayatta evde bazı maddelerin kullanımı sonucunda
oluşan atıklara evsel katı atıklar denir. Bir meyvenin Atık Suların Arıtılması
kabuk kısmı zararsız atıklar olarak değerlendirilirken, pil, Q Dünyadaki suların büyük bir kısmı tuzlu su kaynaklarından
boya, plastik gibi maddeler zararlı atık olarak değerlendi- oluşmaktadır. Tatlı su kaynakları çok azdır. Gelişen tekno-
rilmektedir. loji ile birlikte atık maddeler artmış bu da su kirliliğine sebep
olmuştur. Bu durumda suların arıtılmasını doğurmuştur.
Q Evlerimizde oluşan katı atıklar: Organik atıklar (her Arıtılan sular birçok alanda kullanılmaya başlanmıştır.
türlü yiyecek atıkları, tırnak, saç, çim gibi.), kül atıkları Atık Kontrolüyle İlgili Sorumlu Kuruluşlar
(yakıt külleri, sigara külleri ve süpürge birikintileri gibi.),
geri dönüştürülebilen atıklar (kağıt ve türevleri, karton, Q TAP Derneği (Taşınabilir Pil Üreticileri ve İthalatçıları
metal, cam, plastik, kauçuk, PET, PVC ürünleri gibi.) Derneği): Ulusal ve uluslararası yasal düzenlemeler çer-
çevesinde Türkiye’de taşınabilir pil sektörünün gelişmesi
Q Evlerde oluşan diğer evsel atıklardan biri de evsel sıvı ve atık pillerin çevreyle uyumlu yönetiminin sağlanması
atıklardır.
ve ekolojik dengenin bozulmasını önlemek için atık pil-
Q Evsel sıvı atıkların başında su gelmektedir. Sıvı yağlar, lerin toplanmasına, taşınmasına, geri kazanılmasına ait
çamaşır suyu, tuz ruhu, sıvı sabun, şampuan gibi sıvılarda yükümlülüklerin yerine getirilmesine yönelik faaliyetlerde
bu gruba girer. bulunmaktır.
Q ÇEVKO (Çevre Koruma ve Ambalaj Atıkları Değerlen-
Geri Dönüşüm
dirme Vakfı) Vakfı: Türkiye’de ambalaj atıklarının ekono-
Q Kullanılmış olan geri dönüştürülebilir atık malzemelerin mik ve düzenli geri kazanımı için sanayi, yerel yönetim ve
birtakım geri dönüşüm yöntemleriyle ham madde olarak tüketicilerin katkı ve katılımları ile sürdürülebilir bir geri
tekrar imalat sürecine kazandırılması olayına geri dönü- kazanım sisteminin kurulmasına katkıda bulunmak ama-
şüm adı verilir. cıyla kurulmuştur.
Q Dünya nüfusu hızla arttığı için kaynakların tüketimi de Q PETDER (Petrol Sanayi Derneği): Atık motor yağlarının
artmakta ve doğal kaynaklar giderek azalmaktadır. Doğal toplanması, geri kazanım veya ortadan kaldırılmasında
kaynakların korunabilmesi için tüketim azaltılmalı, atıklar görevli kuruluştur.
geri dönüşüm ile yeniden değerlendirilmelidir. Yeniden Kullanım
Q Geri Dönüşümü Yapılabilen Maddeler: Demir, plastik, cam, Q Bir ürünün herhangi bir işleme tabi tutulmadan farklı
kağıt, alüminyum, atık yağlar, metal kutular, elektronik amaçlarla tekrar değerlendirilmesine yeniden kullanım
atıklar vb. denir.
Q Örneğin; kullanılabilir durumdaki giysiler, mobilyalar, elekt-
Q Geri Dönüşümü Yapılamayacak Olan Maddeler: Yemek ronik cihazlar aynı amaçla başkaları tarafından kullanılabilir.
atıkları, meyve kabukları, borcam, bebek bezleri, yağlı
kağıt, ampul, köpük, plastik poşetler, ıslanmış kağıt, Q Yeniden kullanım ve geri dönüşüm sayesinde hem ülke ve
pipet, seramik ürünler, ayna, pencere camı, kristaller, aile ekonomisine katkı sağlanır hem de çevreyi kirliliğinin
elektronik cihazlar, oyuncaklar vb. önüne geçilmiş olunur.
7. Sınıf Fen Bilimleri 107