Page 35 - 7'DEN LGS'YE TÜRKÇE HAZIRLIK İLK ADIM - EDİTÖR YAYINLARI

8. SINIF SORULARIYLA TANIŞMA CÜMLEDE ANLAM

4 Astrofizik, kutsal kitaplar ya da mitolojide rastlan- 6
dığı üzere yaşamın başlangıcı olarak verilen genel I. Yonca’nın yeşil elbisesi kumaşı ve dikişi bakı-
imge, gecedir ve karanlık olan gece, her şeye mından sarı elbisesine göre daha kaliteliydi.
gebedir. Mesela Yunan mitolojisinde yer, gök ve
yeraltı dünyasının tanrısı Nyks (gece), uzak batıda II. Çocuk o kadar acıkmıştı ki tüm restoranların
bir mağarada yaşar ve genelde siyah renkle sim- yemeklerini bir nefeste yiyebilirdi.
geleşen uyku, rüyalar, sıkıntı, gizem, geçimsizlik, III. Kediler anlatmak istediklerini hareketleriyle
mutsuzluk ve ölüm gibi varlıklar doğurur. Doğal ifade ederler, tıpkı sürekli miyavladıklarında
olarak Nyks (gece), karanlığından ötürü siyahla acıktıklarını ifade etmeleri gibi.
simgeleşmiştir. IV. Benzer yanlarımız olduğundan aynı oyunlardan
EDİTÖR YAYINLARI
hoşlanıyoruz.
Bu parçadaki altı çizili cümle, aşağıdakilerden
hangisiyle ilgili bir cümledir? Bu cümlelerde aşağıdakilerden hangisinin
A) Abartma cümlesi örneği yoktur?
B) Karşılaştırma cümlesi A) Örneklendirme B) Benzetme
C) Benzetme cümlesi C) Karşılaştırma D) Abartma
D) Örneklendirme cümlesi
Çözüm: I. cümle, Yonca’nın iki elbisesini kalite bakı-
Çözüm: Parçada verilen düşünceyi daha anlaşılır kıl- mından karşılaştırdığından “karşılaştırma” cümlesinin;
mak için kullanılan örneklendirme cümlelerinde, genel- II. cümle, kişinin çok aç olma durumu abartılı bir şekilde
likle örneklendirme yapılacağı zaman “mesela, örneğin” ifade edildiğinden “abartma” cümlesinin; III. cümle, ke-
gibi ifadeler kullanılır. Altı çizili cümle de “mesela” ifa- dilerin sürekli miyavlaması onların hareketleriyle acık-
desiyle başlamış ve önceki cümlede bahsedilen “gece tıklarını ifade etmelerine örnek olduğundan “örneklen-
imgesi ve bu imgenin her şeye gebe olma durumu”nu dirme” cümlesinin örneğidir. IV. cümle ise karşılaştırma
örneklendirmiştir. Bahsedilen durumun Yunan mitolojisi ve sebep-sonuç cümlesidir. Bu durumda cümleler ara-
üzerinden örneklendirilmesi söz konusudur. sında “benzetme” cümlesinin örneği yoktur.

5 Aşağıdaki cümleler abartma, benzetme, örneklen-
dirme cümleleri olacak şekilde sıralanmıştır.

1. Adamın sevinçten içi içine sığmıyordu.
2. Öyle şaşırdı ki gözleri yerinden fırladı.
3. Özellikle kiraz, vişne gibi kırmızı meyveleri çok 7 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, yay ayraç
sever. içinde verilen anlam ilişkisi yoktur?
4. Çocuk istediği olmayınca kıyameti kopardı. A) Elimi kestiğimi görünce, yüreği parçalandı.
(Abartma)
5. Kim üzdü benim aslasn oğlumu?
B) Pazardan o kadar çok şey aldım ki aklımda
6. Ben de Trabzon’a gitmeyi isterdim. tutamadım. (Örneklendirme)
Buna göre bu kuralı bozan cümleler aşağıdaki- C) Oltanın ucundaki balık değil, balondu sanki.
lerden hangisidir? (Benzetme)
A) 1 ve 3 B) 2 ve 5 D) Songül’ün boyu neredeyse abisi kadardı. (Kar-
şılaştırma)
C) 2 ve 6 D) 4 ve 6
Çözüm: A’da “yüreği parçalandı” ifadesi abartmaya,
Çözüm: 1. abartma, 2. abartma, 3. örneklendirme, 4. C’de balığın balon gibi düşünülmesi benzetmeye, D’de
abartma, 5. benzetme, 6. karşılaştırma cümlesi oldu- Songül’ün boyunun abisi kadar olduğu ifadesi karşılaş-
ğundan 2 ve 6. cümleler “abartma, benzetme, örnek- tırmaya örnektir. B’de pazardan alınanlar sıralanmadığı
lendirme” sıralamasını bozmaktadır. için örneklendirme yoktur.

35
35