Page 19 - 6. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 19

DOĞAL SA
            DOĞAL SAYILARIN ÇARPANLARI VE KATLARIYILARIN ÇARPANLARI VE KATLARI              1. ÜNİTE    19
                                2
            ̛    Örnek: Alanı 18 br  olan ve kenar uzuklukları doğal sayı olan kaç tane dikdörtgenin çizilebileceğini
            bulalım.

                                                                                                    2
              Dikdörtgenin kısa kenarı (br)  Dikdörtgenin uzun kenarı (br)     Dikdörtgenin Alanı (br )
                           1                              18                          1  .  18 = 18

                           2                               9                          2  .  9 = 18
                           3                               6                          3  .  6 = 18
                                    2
            Görüldüğü gibi alanı 18 br  olan dikdörtgenin kenar uzunlukları 1'e 18, 2'ye 9, 3'e 6 olabilir.
            •   Bir doğal sayı, iki doğal sayının çarpımı olarak yazıldığında çarpımı oluşturan her bir doğal sayıya çar-
       EDİTÖR YAYINLARI
               pan denir.

            ̛    Örnek: 12 sayısının çarpanlarını ve bölenlerini farklı yollarla bulalım.

                  .
                   1   12 = 12   12 : 1  = 12                                        12
                  .
                  2   6 = 12    12 : 2  = 6                                          12
                  .
                  3   4 = 12    12 : 3  = 4  12 sayısının çarpanları,
                  .
                  4   3 = 12    12 : 4  = 3      aynı zamanda                        12
                  .
                  6   2 = 12    12 : 6  = 2      12'yi tam böler.    1     2     3       4     6     12
                  .
                12   1 = 12    12 : 12 = 1                             12 = 1  12       12 = 2  6       12 = 3  4
                                                                                                   .
                                                                                        .
                                                                            .
            Çarpanlar           Bölenler
            12 sayısının çarpanları; 1'e 12, 2'ye 6, 3'e 4'tür.
             {   Not: Bir doğal sayının çarpanları aynı zamanda o doğal sayının bölenleridir.

            ̛    Örnek: 24 sayısının çarpanlarını çarpımları 24'ü veren iki sayıyı yazarak bulalım.
            ̚    Çözüm:
                                 24                                                 .
                                                                        24        1  24
                                 24
                                                                                        .
                                                                   2    ×    12        2  12
                                 24
                                                                                            .  .
                                                              2    ×    2    ×   6        6  2  2
                                 24
                                                                                               .  .  .
                 1    2    3   4    6    8   12  24       2   ×    2   ×    2    ×    3       3  2  2  2
            24'ün çarpanları; 1, 2, 3, 4, 6, 8, 12 ve 24'tür.
            ̛    Örnek: Aşağıda verilen tabloda 4'ün ve 9'un katlarını bulalım.
                1       2      3       4       5       6       7      8       9      10      11      12
               13      14      15      16     17      18      19      20      21     22      23      24
               25      26      27      28     29      30      31      32      33     34      35

                                                       .
                                                                        .
                                                                .
                                       .
                                .
                                                                                         .
                                                                                .
                                               .
                         .
            4'ün katları = 4   1 = 4,4   2 = 8, 4   3 = 12, 4   4 = 16, 4   5 = 20, 4   6 = 24, 4   7 = 28, 4   8 = 32, 4   9 = 36 olup 4,8, 12,
            16, 20, 24, 28, 32 ve 36'dır.
                                .
                         .
                                                 .
                                         .
            9'un katları = 9   1 = 9, 9   2 = 18, 9   3 = 27, 9   4 = 36 olup 9, 18, 27 ve 36'dır. 4 ve 9'un katları = 36
             {   Not: Bir doğal sayının katları bu sayının sırasıyla 1, 2, 3, 4, 5 ... gibi doğal sayılarla çarpımından
             oluşur.
   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24