Page 19 - 6. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 19
DOĞAL SA
DOĞAL SAYILARIN ÇARPANLARI VE KATLARIYILARIN ÇARPANLARI VE KATLARI 1. ÜNİTE 19
2
̛ Örnek: Alanı 18 br olan ve kenar uzuklukları doğal sayı olan kaç tane dikdörtgenin çizilebileceğini
bulalım.
2
Dikdörtgenin kısa kenarı (br) Dikdörtgenin uzun kenarı (br) Dikdörtgenin Alanı (br )
1 18 1 . 18 = 18
2 9 2 . 9 = 18
3 6 3 . 6 = 18
2
Görüldüğü gibi alanı 18 br olan dikdörtgenin kenar uzunlukları 1'e 18, 2'ye 9, 3'e 6 olabilir.
• Bir doğal sayı, iki doğal sayının çarpımı olarak yazıldığında çarpımı oluşturan her bir doğal sayıya çar-
EDİTÖR YAYINLARI
pan denir.
̛ Örnek: 12 sayısının çarpanlarını ve bölenlerini farklı yollarla bulalım.
.
1 12 = 12 12 : 1 = 12 12
.
2 6 = 12 12 : 2 = 6 12
.
3 4 = 12 12 : 3 = 4 12 sayısının çarpanları,
.
4 3 = 12 12 : 4 = 3 aynı zamanda 12
.
6 2 = 12 12 : 6 = 2 12'yi tam böler. 1 2 3 4 6 12
.
12 1 = 12 12 : 12 = 1 12 = 1 12 12 = 2 6 12 = 3 4
.
.
.
Çarpanlar Bölenler
12 sayısının çarpanları; 1'e 12, 2'ye 6, 3'e 4'tür.
{ Not: Bir doğal sayının çarpanları aynı zamanda o doğal sayının bölenleridir.
̛ Örnek: 24 sayısının çarpanlarını çarpımları 24'ü veren iki sayıyı yazarak bulalım.
̚ Çözüm:
24 .
24 1 24
24
.
2 × 12 2 12
24
. .
2 × 2 × 6 6 2 2
24
. . .
1 2 3 4 6 8 12 24 2 × 2 × 2 × 3 3 2 2 2
24'ün çarpanları; 1, 2, 3, 4, 6, 8, 12 ve 24'tür.
̛ Örnek: Aşağıda verilen tabloda 4'ün ve 9'un katlarını bulalım.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35
.
.
.
.
.
.
.
.
.
4'ün katları = 4 1 = 4,4 2 = 8, 4 3 = 12, 4 4 = 16, 4 5 = 20, 4 6 = 24, 4 7 = 28, 4 8 = 32, 4 9 = 36 olup 4,8, 12,
16, 20, 24, 28, 32 ve 36'dır.
.
.
.
.
9'un katları = 9 1 = 9, 9 2 = 18, 9 3 = 27, 9 4 = 36 olup 9, 18, 27 ve 36'dır. 4 ve 9'un katları = 36
{ Not: Bir doğal sayının katları bu sayının sırasıyla 1, 2, 3, 4, 5 ... gibi doğal sayılarla çarpımından
oluşur.