Page 64 - 6. SINIF VIP FEN BİLİMLERİ KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

¦ §
64
64 KUVVET VE HAREKET
SÜRATİN HESAPLANMASI

* Bir cismin bulunduğu konumdan başka bir konuma gelmesiyle yaptığı yer değiştirmeye alınan yol
denir. Bu durumda konumlar arasındaki uzaklık, miktarını gösterir.

* Bir karıncanın A noktasından B noktasına gelince ne kadar yol aldığını bulmak için;
» Alınan yol = Son konum - İlk konum

0 A B
12 cm 26 cm
* EDİTÖR YAYINLARI
» Alınan yol = Son konum - İlk konum = 26 - 12 = 14 cm’dir.

ZAMAN NASIL ÖLÇÜLÜR?
* Bir cismin bir konumdan diğer bir konuma geçerken harcadığı zaman cismin hareket süresidir.

* Bu süre bir saat ya da kronometre ile ölçülür.

* Bu durumda bir cismin süratini belirleyen aslında yer değiştirme sırasında harcadığı süredir.
* Sürenin az olması süratin fazla olduğunu gösterir.

* 20 m uzunluğundaki yolu 20 s’de almakla, aynı mesafeyi 5 s’de almak neden farklıdır? Burada
süreyi kısaltan faktör aslında süratidir.

Alınan Yol
* Bu durumda; Sürat = Geçen süre

20 m
* Cisim 20 m yolu 10 s’de alıyorsa sürati; 10 s ’dan 2 m/s çıkar.

20 m
Cisim 20 m yolu 5 s’de alıyorsa sürati; ’ten 4 m/s çıkar.
5 s

* Bu durumda işin yapılma süresinin azalması, süratin artmasına neden olacaktır.
* Bir aracın belli bir mesafeyi gitmesi için geçen sürenin az olması
aracın süratinin büyük olduğunu gösterir.

* Fakat geçen süre uzun ise aracın sürati çok küçüktür. Yani ara- Yol
cın sürati geçen süre ile ters orantılıdır.

* Bir cismin süratini veya geçen süresini hesaplamak için yandaki Sürat Zaman
üçgen modelini kullanabiliriz. Burada yan yana olanlar çarpılır.
* Yani bizden cismin aldığı yol sorulursa yolun üstünü kapatalım ve işlemimizi yapalım;