Page 61 - 6. SINIF VIP FEN BİLİMLERİ KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

¦ KUVVET VE HAREKET § 61 61

* Dinamometrelerde kullanılan yayın özelliklerine göre kuvvet ölçümü yapılır.
* Dinamometrelerde kullanılan yayın bir ölçüm aralığı vardır. Eğer cismin hare-
ket ettirilmesi ya da kaldırılması için kullanılan dinamometredeki yay yetersiz
ise doğru ölçüm yapılamaz. Buna yayın esneklik sınırı denir. 10
8
* Şekildeki dinamometrenin ölçüm aralığı 2-10 N arasındadır. Eğer bu aralığın 6
4
üst değerinde bir ölçüm yapılırsa dinamometre içerisindeki yay esneklik özelli- 2
ğini kaybeder ve dinamometre bundan sonra doğru ölçüm yapmaz.
Dinamometre

Uygulama Noktası
EDİTÖR YAYINLARI

Uygulama Noktası

Batı Doğu
Doğrultusu

* Kuvvetin bir cisme etki edebilmesi için cisme bir noktadan kuvvet uygulanması yani temas
etmesi gerekir. Bu noktaya uygulama noktası denir.
* Burada kuvvetin uygulama noktasına göre bulunduğu hizaya doğrultu denir. Kuvvet uygulandığı
doğrultuda bir yönü göstermelidir. Bu da cisme etki eden kuvvetin uygulanma yönüdür.

* Kuvveti belirleyen bazı özellikler vardır. Bunlar; uygulama noktası, doğrultu, yön ve büyüklüktür.
* Bu dört özellikten birinin bilinmemesi kuvvetin gösterilmemesi demektir.

* Şekilde verilen kuvvetin;
» Uygulama noktası: C Doğrultusu Büyüklük Doğrultusu

» Doğrultusu: Doğu - Batı Batı C Doğu
» Yönü: Doğu Uygulama F = 6N Yönü

» Büyüklüğü: 6 N noktası

BİLEŞKE KUVVET

* Cisimlerin yerini değiştirmek için bazen bir kuvvet uygulamak yeterli olurken bazen de birden
fazla kuvvet uygulamak gerekir.

* Bir cisim üzerine etki eden iki ya da daha fazla kuvvetin yaptığı ortak etkiyi tek başına yapabi-
len kuvvete bileşke kuvvet (net kuvvet) denir. Bileşke kuvvet "R" ile gösterilir.