Page 40 - 11. SINIF KİMYA KAZANIM ODAKLI ve BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI
P. 40
ÖZETİN ÖZETİ ÜNİTE 6: KİMYASAL TEPKİMELERDE DENGE
SULU ÇÖZELTİ DENGELERİ
Suyun Oto-İyonizasyonu
+
+
-14
-
-
Q Suyun kendi kendine iyonlaşarak H ve OH iyonlar Q 25 °C’ta K = [H ][OH ] = 1.10 bağıntısı saf su
su
oluşturmasına suyun oto - iyonizasyonu (otoprotolizi) ile birlikte bütün sulu çözeltiler (tuzlu su, şekerli su gibi)
denir. için geçerlidir.
+
+
-
H O(s) H (suda) + OH (suda) Q Suyun oto - iyonizasyonunda sıcaklık arttıkça H ve
2
-
OH iyonlarının derişimi ve K değeri artar.
Q Suyun iyonlaşma sabiti K şeklinde gösterilebilir. Buna su
+
o
-
su Q 25 C’ta H ile OH iyon derişimlerinin çarpımı sabit
GİRİŞ YAYINLARI
göre, +
olup birinin derişimi artırılırsa diğerininki azalır. Yani H
+
-
-
K = [H ][OH ] ile OH iyon derişimleri birbiriyle ters orantılıdır.
su
pH ve pOH Kavramları
Q Standart koşullarda saf suyun iyonlaşma sabiti, +
-
Q pH = -log[H ] pOH = -log[OH ]
-14
K = 1.10 olarak ölçülmüştür.
su Q pH + pOH = 14 bağıntısı 25 °C’ta saf su ile birlikte
+
-
Q Saf sudaki H ve OH iyonlarının derişimi birbirine eşit bütün çözeltiler (asidik, bazik ve nötr) için geçerlidir.
+
-
-7
olup [H ] = [OH ] = 1.10 M olur. Q 25 °C’ta saf suda, pH = pOH = 7’dir.
Brönsted-Lowry Asit/Bazları
+
-
Q Brönsted - Lowry asit - baz tanımına göre proton 5 Geri (2) yönde NH proton verdiği için asit, OH
4
+
+
(H ) veren maddelere asit, proton (H ) alan maddelere proton aldığı için bazdır.
baz denir.
1 + Q Brönsted - Lowry tanımına göre aralarında bir proton
-
NH (g) + H O(s) NH (suda) + OH (suda) farkı olan türlere (aynı numaralı) konjuge (eşlenik) asit
3 2 2 4
tepkimesi için; - baz çifti denir.
+
NH + H O NH + OH -
5 İleri (1) yönde H O, NH ’e proton verdiği için asit, 3 2 4
2 3 Baz-1 Asit-2 Asit -1 Baz-2
NH ise proton aldığı için bazdır.
3
Asit ve Bazların Kuvvetleri
Q Kuvvetli asitler ve bazlar, suda %100 iyonlaştığı kabul 5 Kuvvetli asit (HCl) tamamen tepkimeye girerek
+
-
edilen asit - bazlardır. H O iyonunu ve eşlenik bazını (Cl ) oluşturur.
3
Q Kuvvetli asitlerin ve bazların tepkimeleri tek yönlü okla 5 Kuvvetli asitlerin eşlenik bazları çok zayıf olduğun-
gösterilir ve elektrik iletkenlikleri çok iyidir. dan su ile tepkime vermez.
Q HCl, HNO , H SO ve HClO kuvvetli asitlere; LiOH, + -
3 2 4 4 Q NaOH(k) → Na (suda) + OH (suda) tepkimesi için;
NaOH, KOH ve Ba(OH) kuvvetli bazlara örnek verile-
2
bilir. 5 Denge anında baz bileşiği (NaOH) bulunmaz.
-
Q HCl(s) + H O(s) → H O(s) + Cl (suda) 5 Kuvvetli baz tamamen ayrışarak metal katyonu
3
2
+
-
Kuvvetli asit Eşlenik bazı (Na ) ve OH iyonu oluşturur.
tepkimesi için;
Q Zayıf asit ve bazlar suda kısmen iyonlaştığı kabul edilen
5 Denge anında asit molekülü (HCl) bulunmaz. asit - bazlardır.
190 Giriş Yayınları / 11. Sınıf Kimya