Page 43 - 11. SINIF KİMYA KAZANIM ODAKLI ve BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI

ÖZETİN ÖZETİ ÜNİTE 6: KİMYASAL TEPKİMELERDE DENGE

Tampon Çözeltiler c. Bazik Tuz

Q Tampon çözeltiler, az miktarda asit veya baz çözeltisi Q Kuvvetli baz ile zayıf asitten oluşan ve sulu çözelti-
eklendiğinde ortamın pH değerinin değişmesine direnç leri bazik olan tuzlardır. Bazik tuzların anyonu hidro-
gösteren çözeltilerdir. liz olur ve sulu çözeltilerinde pH > 7’dir.
+
-
Q Tampon çözeltiler; KCN(suda) → K (suda) + CN (suda)
5 Zayıf asit ile bu asidin tuzundan oluşan çözelti veya
zayıf baz ile bu bazın tuzundan oluşan çözeltidir. Bazik tuz KOH kuvvetli HCN zayıf asidin-
5 Asidik tampon çözeltiler, tuz/asit veya eşlenik bazından oluşur. den oluşur.
baz/asit şeklinde gösterilir. CH COONa/CH COOH Q Bazik tuzlardaki iyonlardan zayıf asitten gelen anyon
3
3
-
veya CH COO /CH COOH gibi. su ile tepkime verir. (hidroliz olur.)
GİRİŞ YAYINLARI
3 3
-
-
5 Bazik tampon çözeltiler tuz/baz veya eşlenik asit/ CN (suda) + H O(s) HCN(suda) + OH (suda)
2
+
baz şeklinde gösterilir. NH Cl/NH veya NH /NH gibi.
4 3 4 3
Kuvvetli Asit - Baz Titrasyonu
Tuzların Asit - Baz Özelliği
Q Titrasyon; derişimi bilinmeyen bir asit veya baz çözel-
Q Tuz, asit ile bazın tepkimesinden oluşan iyonik bile- tisi derişiminin, derişimi bilinen asit veya baz çözeltisi ile
şiklerdir. nötralleştirilmesinden yararlanılarak bulunması yöntemidir.
Q Tuzdan gelen bir katyon veya anyonun su ile tepki- Q Titrasyon yönteminde derişimi bilinmeyen asit veya baz çözel-
meye girerek zayıf asit veya zayıf baz oluşturmasına tisinin derişimi (M.V.D) = (M.V.D) bağıntısı kullanılır.
hidroliz denir. Her tuz hidrolize uğramaz. asit baz
5 Bağıntıdaki M: molarite, V: hacim, D: değerliktir.
+
5 Değerlik, asidin suda oluşturduğu H sayısı, bazın suda
a. Nötr Tuz oluşturduğu OH sayısıdır. Tesir değerliği HCl: 1, H SO :
-
2 4
2, H PO : 3, NaOH: 1, Ba(OH) : 2, Fe(OH) : 3’tür.
Q Kuvvetli asit ile kuvvetli bazdan oluşan ve suda 3 4 2 3
çözündüğünde nötral çözelti oluşturan tuzlardır. Q Kuvvetli asit-kuvvetli baz titrasyonu yapılırken dönüm
noktasında asit ve baz tamamen tükenir, hiçbirinin
Q Nötr tuzlar hidrolize uğramaz ve sulu çözeltilerinde fazlası olmaz. 25 °C’ta dönüm noktasında;
pH = 7’dir. [H ] = [OH ] = 1.10 M ve çözeltinin pH’ı 7’dir.
+
-7
-
H O +
-
NaCl(k) 2 Na (suda) + Cl (suda) Nötralleşme tepkimelerinde;

Q NaCl bileşiğindeki iyonlar kuvvetli asit ve kuvvetli Q n = n - ise tam nötralleşme gerçekleşir.
H
+
+
-
bazdan oluştuğundan Na ve Cl iyonları suda hid- Q n > n OH - ise çözelti asidik, n - > n ise çözelti bazik

roliz olmaz. H + OH OH H +
olur.
Q Erlenmayerde bulunan kuvvetli baz çözeltisine derişimi
b. Asidik Tuz bilinen kuvvetli asit çözeltisi damlatıldığında titrasyon
eğrisi aşağıdaki gibi gösterilebilir.
Q Kuvvetli asit ile zayıf bazdan oluşan ve sulu çözelti- pH
leri asidik olan tuzlardır. 14 Asit çözeltisi
Q Asidik tuzların katyonu hidrolize uğrar ve sulu çözel- 12 Eşdeğerlik (dönüm) (standart çözelti)
noktası
tilerinde pH < 7’dir. 10
8
+
-
NH Cl(suda) → NH (suda) + Cl (suda) 6 Baz çözeltisi
4 4 4
Asidik tuz NH zayıf HCl kuvvetli 0 2
3 40 80 120 Eklenen asit
bazından oluşur. asidinden oluşur. hacmi (mL)
Q Asidik tuzlardaki iyonlardan zayıf bazdan gelen kat- 5 Erlenmayerdeki çözeltinin pH’ı zamanla azalır.
yon su ile tepkime verir (hidroliz olur.) 5 Eşdeğerlik noktasında pH = 7’dir.
+ +
NH (suda) + H O(s) NH (suda) + H O (suda) 5 Büretten asit eklendikçe çözeltinin asidik özelliği artar.
4 2 3 3
202 Giriş Yayınları / 11. Sınıf Kimya