Page 26 - 11. SINIF KİMYA KAZANIM ODAKLI ve BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI

ÖZETİN ÖZETİ ÜNİTE 4: KİMYASAL TEPKİMELERDE ENERJİ

TEPKİMELERDE ISI DEĞİŞİMİ

Tepkimelerde Meydana Gelen Enerji Değişimleri
Q Sistemin enerji alışverişine göre tepkimeler endotermik ve ekzotermik olarak sınıflandırılır.
Endotermik Tepkime Ekzotermik Tepkime

Q Dışarıdan ısı alarak gerçekleşen olaylardır. Q Isı vererek gerçekleşen olaylardır.
PE (kJ) PE (kJ)

Ürünler Girenler + ısı Ürünler Girenler Girenler Ürünler + Isı
H H
ü g
DH > 0 H (g) + 424 kJ/mol 2H(g) DH < 0 2H(g) H (g) + 434 kJ/mol
2
2
H H
g Girenler ü Ürünler
TK TK
Q Endotermik olarak gerçekleşen bazı olaylar aşağıda Q Ekzotermik olarak gerçekleşen bazı olaylar aşağıda
verilmiştir. verilmiştir.

5 Erime , buharlaşma, süblimleşme 5 Donma, yoğunlaşma, kırağılaşma
5 Bir atomdan elektron koparılması (İyonlaşma 5 Gazların ve bazı katı sıvıların suda çözünmesi
enerji) 5 Bağ oluşumu
5 Genelde katı ve sıvıların suda çözünmeleri 5 Yanma olayları (azot gazının yanması hariç)
5
Nötralleşme tepkimeleri
Bağ kırılması
5 GİRİŞ YAYINLARI
5 N 'nin yanması ve bazı analiz tepkimeleri 5 Genellikle ametallerin elektron ilgileri
2
Q Endotermik tepkimelerde; 5 Metal-asit ve pil tepkimeleri
Q Ekzotermik tepkimelerde;
5 Toplam entalpi artar.
5 Toplam entalpi azalır.
5 Ürünlerin potansiyel enerjileri toplamı, girenlerin 5 Girenlerin potansiyel enerjileri toplamı, ürünlerin
potansiyel enerjileri toplamından büyüktür.
enerjileri toplamından fazladır.
5 İstemsiz olaylardır. 5 Tepkime başladıktan sonra kendiliğinden devam eder.
5 Girenleri daha kararlıdır. (düşük enerjili) 5 Ürünleri daha kararlıdır. (enerjileri daha az)

Entalpi (H)

Q Sabit basınç altında gerçekleşen bir tepkimede alınan veya verilen ısı miktarına entalpi denir. Entalpi H ile gösterilir.

Q Bir tepkimenin entalpi değişimi;
5 Maddenin cinsine ve fiziksel hâline bağlıdır. 5 Madde miktarına bağlıdır.
5 Ortamın sıcaklık ve basıncına bağlıdır. 5 Tepkimenin izlediği yola ve katalizöre bağlı değildir.
Q Entalpi bir hâl fonksiyonu olup sistemin başlangıç ve son hallerine bağlıdır.
Q Entalpi miktarı doğrudan ölçülemez. Ancak sistemin ilk ve son halleri arasındaki entalpi farkı ölçülebilir.
Q Bir tepkimenin entalpi değişimi,

DH = Ürünlerin entalpi toplamı - Girenlerin entalpi toplamı
DH = ΣH - ΣH şeklinde hesaplanır.
ürünler girenler

122 Giriş Yayınları / 11. Sınıf Kimya