Page 15 - 11. SINIF KİMYA KAZANIM ODAKLI ve BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI
P. 15

ÖZETİN ÖZETİ                                                                 ÜNİTE 2: GAZLAR



                                                  GAZ KARIŞIMLARI

                            Kısmi Basınç                               Su Üzerinde Toplanan Gazlar

            Q  Kısmi  basınç,  gaz  karışımındaki  her  bir  gazın  tek   Q  Su  bulunan  bir  kaba  gaz  eklendiğinde  toplam  gaz
              başına uyguladığı basınçtır.                         basıncı eklenen gazın kısmi basıncı ile suyun doygun
            Q   Dalton’un Kısmi Basınçlar Yasası’na göre bir gaz karı-  buhar basıncı toplamına eşittir.
              şımının  toplam  basıncı,  karışımdaki  gazların  kısmi
              basınçlarının toplamına eşittir.                           A(g)        P  = P + P
                                                                                      T  A   H O
                                                                                            2
            Q   Gazların kısmi basıncı mol sayısı ile doğru orantılıdır.  H O(g)              Su buharının kısmi basıncı
                                                     n                   2
                                                      A
               5  Gaz karışımındaki A’nın kısmi basıncı (P ); P  =   . P  T  H O(s)           A gazının kısmi basıncı
                                              A
                                                 A
                                                     n
                                                                                              Toplam basınç
                                                                         2
                                                      T
                                                     n
                                                      B
               5  Gaz karışımındaki B’nin kısmi basıncı (P ); P  =   .P
                                              B  B   n    T     Q   A  gazının  basıncı;  kabın  hacmine,  mol  sayısına  ve
                                                      T
                                    n
                             n
               5  Formüllerdeki  A    veya  B   oranı mol kesridir.  sıcaklığa bağlıdır.
                             n      n                           Q   Su  buharının  basıncı;  saflığa  ve  sıcaklığa  bağlıdır.
                                     T
                              T
            Q   Mol  kesri,  gaz  karışımındaki  bir  gazın  mol  sayısının   Suyun  miktarına,  kabın  hacmine,  şekline  ve  üzerine
              toplam mol sayısına oranıdır ve X ile gösterilir.    uygulanan basınca bağlı değildir.
                      n
                       A
               5  P  =  n    .P  → P  = X  . P T                Q   Yukarıdaki  kapta  piston  sabit  sıcaklıkta  çekilerek
                          T
                                     A
                                A
                  A
                      n  T                                         hacim iki katına çıkarılırsa;
               5  P  =   B  . P  → P  = X  . P
                  B   n     T   B    B  T                          5  A gazının kısmi basıncı yarıya düşer. Su buharının
                       T
                                                                      kısmi basıncı sabit kalır, değişmez.
                  Bir gazın mol kesri 1’den küçüktür. (X < 1, X < 1)
               5 GİRİŞ YAYINLARI
                                                   B
                                             A
               5  Karışımdaki  bütün  gazların  mol  kesirlerinin  top-  5  H O  buhar  moleküllerinin  sayısı  artar,  H O  sıvı
                                                                       2
                                                                                                        2
                 lamı daima 1’e eşittir. (X  = X + X  + ... = 1)      moleküllerinin sayısı azalır. Toplam basınç azalır.
                                     T    A    B
                                                  GERÇEK GAZLAR
          Gerçek Gaz ve İdeal Gaz
          Gerçek Gazların İdeal Gaz Varsayımından Sapması
          Q   Kinetik teoriye göre gaz taneciklerinin öz hacimleri ve gaz tanecikleri arasındaki itme - çekme kuvvetleri ihmal edilir. Bu
            koşulları sağlayan gazlar ideal gaz olarak tanımlanır. İdeal gaz kavramı bir varsayım olup gerçekte hiçbir gaz ideal gaz değil-
            dir. Doğadaki bütün gazlar gerçek gazlardır. Gerçek gazlar, yüksek sıcaklık ve düşük basınçta idealliğe yaklaşır.
          Q   Aynı koşullarda M  değeri küçük olan, polarlığı az (apolar olan) ve yoğuşma (kaynama) sıcaklığı düşük olan gaz ideale daha
                           A
            yakındır.   1 mol gaz için PV = nRT → n =  P V   → 1 =  P V  ’dir.
                                                R T       R T
             P V
          Q     = 1 eşitliğini ideal gazlar farklı sıcaklık ve basınçta doğrularken gerçek gazlar her koşulda bu eşitliği sağlamaz.
             R T
            PV
            RT               CO O
          2,0                  2  2               Q  Yanda verilen grafiğe göre;
                                   H

          1,5                       2             5 Basınç arttıkça gazların yoğunluğu artar, moleküller birbirine yaklaşır.
                                                      Yani ideallikten uzaklaşır.
          1,0                         ideal gaz
                                                  5 Molekül kütlesi arttıkça zayıf etkileşimler artar ve gaz ideallikten

          0,5                                         uzaklaşır.
                                       P (atm)
           0    200   400  600  800 1000
          78    Giriş Yayınları / 11. Sınıf Kimya
   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20