Page 15 - 11. SINIF TÜRK DİLİ ve EDEBİYATI KAZANIM ODAKLI ve BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI

BECERİ TEMELLİ TEST 8 3. ÜNİTE: ŞİİR

1 Aşağıda verilen dizelerden hangisinin sanat toplum 2 Saf şiir anlayışında estetik tavır ön plandadır. Bu anla-
içindir görüşüne uygun olduğu söylenemez? yışa sahip şairler, didaktik bilgiden uzak durmuş; bir
şey öğretmeyi değil, musiki veya musikinin çağrıştırdığı
A) Âsâf’ın mikdârını bilmez Süleyman olmayan
Bilmez insan kadrini âlemde insan olmayan imgelerle insanın estetik duyarlılığını doyurmayı amaç
(Âsâf’ın değerini bilmez Süleyman olmayan edinmişlerdir.
İnsan olmayan, alemde insanın kıymetini bilmez.) Buna göre;
B) Kenâr-ı bahrde hoş bir muhaldir, nâzır-ı âlem, I. Gün bitti. Ağaçta neşe söndü.
Tahaccür eylemiş bir mevcdir, üstünde bir âdem, Yaprak ateş oldu, kuş da yakut;
(Deniz kıyısında âlemi rahatça görebilecek iyi bir yer; Yaprakla kuşun parıltısından
taşlaşmış bir dalga ve üzerinde bir adam) Havuzun suyu erguvana döndü
GİRİŞ YAYINLARI
C) Rızkına kani’ olan gerdûna minnet eylemez II. Denizlerden
Âlemin sultanıdır muhtâc-ı sultân olmayan Esen bu ince havâ saçlarınla eğlensin.
(Rızkına kanaat eden dünyaya minnet etmez Bilsen
Alemin sultanıdır, sultana muhtaç olmayan)
D) Kim ki korkmaz Hak’tan ondan korkar erbâb-ı ukûl Melâl-i hasret ü gurbetle ufk-i şâma bakan
Her ne isterse yapar Hak’tan hirasan olmayan Bu gözlerinle, bu hüznünle sen ne dilbersin!
(Hak’tan korkmayan kimseden akıl sahibi insanlar III. Bırak beni haykırayım, susarsam sen mâtem et;
korkarlar Unutma ki şâirleri haykırmayan bir millet,
Her ne isterse yapar Hak’tan korkmayan) Sevenleri toprak olmuş öksüz çocuk gibidir.
E) İ’tiraz eylerse bir nâdân Ziyâ hamûş olur
Çünki bilmez kadr-i güftârın sühândan olmayan. mısralarından hangilerinin saf şiiri örneklendirdiği
(İtiraz ederse bir cahil, Ziya sessiz kalır söylenemez?
Çünkü güzel söz söylemeyen, konuşmanın değerini A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
bilmez) D) I ve II E) II ve III

3 Tanzimat II. Dönem şairleri, sanat için sanat anlayışıyla daha çok bireysel temalarda şiirler yazmıştır. Bu dönemde şiirin
konusu daha da genişlemiş, “her güzel şeyin şiirin konusu olabileceği” görüşü kabul edilmiştir. Şiirde “vatan, özgürlük”
gibi konular yerine; bireysel konuların yanında ölüm, yokluk, hiçlik gibi temalar işlenmiştir.
Bu bilgiler ışığında;

I. Eyvâh! .. Ne yer, ne yâr kaldı, IV. Dedilerki; bu gün, büyük mahşer var,
Gönlüm dolu âh ü zâr kaldı. Ben de, o, mahşeri kiibraya geldim!
Şimdi buradaydı gitti elden, Dünyâdan ukbâya, göçen bir er var,
Gitti ebede gelip ezelden. Helâllaşmak için, rızaya geldim!

II. Ne idim ben, ne tabii bir kız V. Memleket bitti, yine bitmedi hâlâ sen, ben,
Belki sahrada rebii bir kız Bize bu hâl ile bizden büyük olmaz düşmen;
En büyük zevkim, ümidim, neşem Dest-i a’dâdayız Allah içün ey ehl-i vatan
Kırda seyran idi, her gün, her dem Yetişir terk edelim gayrı hevâ vü hevesi!

III. Hasret beni cayır cayır yakarken
Bedenime buzdan bir el yürüyor
Hayaline çılgın çılgın bakarken
Kapanası gözümü kan bürüyor
Yukarıdaki şiir parçalarından hangisinin Tanzimat II. Dönem şairlerine ait olduğu söylenemez?

A) I B) II C) III D) IV E) V

64 Giriş Yayınları / 11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı