Page 7 - 11. SINIF COĞRAFYA KAZANIM ODAKLI ve BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI

ÜNİTE 1: DOĞAL SİSTEMLER
Biyoçeşitlilik - Ekosistemlerin Unsurları BECERİ TEMELLİ TEST 2

1 YAĞMUR ORMANLARI VE BİYOÇEŞİTLİLİK

Dünya üzerindeki canlı türlerinin yarısından fazlası yağmur ormanlarında yaşar. Yağmur ormanları tropik ve ılıman bölge
yağmur ormanları olmak üzere iki türdür. Tropik ormanlar, 23,5° kuzey ve güney enlemleri arasında bulunan ve zengin bir
biyoçeşitliliğe sahip ekosistemlerdir. Deniz seviyesinden itibaren 3000 metre yüksekliğe kadar görülebilen bu ormanlar,
sıcaklığın yüksek ve yıl boyunca neredeyse sabit kaldığı bölgelerde bulunur. Tropik yağmur ormanlarının ılıman yağmur
ormanlarından farkı, metrekare başına düşen yıllık yağış miktarının 1500 mm’den fazla olmasıdır. Ilıman bölge yağmur
ormanları ise Orta kuşakta bulunur ve bu ormanların görüldüğü alanlarda tropik yağmur ormanlarına benzer şekilde yıllık
yağış miktarı fazladır. Yağış miktarı ve sıcaklığın fazla olması nedeniyle yağmur ormanlarında yıl boyunca nem oranı
yüksektir. Dünya üzerindeki bitki türlerinin yaklaşık üçte ikisi yağmur ormanlarında bulunur. Günlük hayatta kullandığımız
birçok ürünün (örneğin; kakao, kahve, orkide ve kauçuk) kaynağı yağmur ormanlarıdır.

Buna göre yağmur ormanları ile ilgili;
GİRİŞ YAYINLARI
I. Aldığı yağış miktarının bölgelere göre farklılık göstermesi
II. Dünya'da bitki çeşitliliğinin fazla olduğu bir bölge olması
III. Dünya'nın her bölgesinde görülmesi

IV. Günlük hayatta kullandığımız birçok ürünün ham maddesi olması
yukarıdaki özelliklerden hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I, II ve IV D) III ve IV E) I, II, III ve IV

2 ◆ Canlıların doğal ortamlar içerisinde yaşadığı küre olan 3 Aşağıdaki diyagramda biyoçeşitliliğin oluşmasında ve
biyosfer; litosfer, atmosfer ve hidrosfer ile etkileşim dağılışında etkili olan fiziki faktörlerle ilgili bazı özellikler
hâlindedir. verilmiştir.

◆ Karalarda yaşayan canlılar, atmosferde 6500 metre
yüksekliğe kadar yaşama imkânı bulurken, denizlerde İklim, biyosferdeki biyoçeşitliliğin oluşmasında ve dağı-
biyoçeşitliliğin fazla olduğu alanlar, genellikle ışığın lışında belirleyici faktördür.
ulaşabildiği 200 metre derinliğe kadar olan alanlardır.
Sıcaklık ve yağış, karalarda yaşayan canlıların dağılı-
◆ Dünya'da kıtaların ve bölgelerin biyoçeşitliliği aynı şını etkileyen en önemli iklim elemanıdır.
değildir. Bu farklılığa iklim, bitki örtüsü, yeryüzü şekil-
leri, toprak ile su kaynaklarının aynı olmaması neden
olmuştur. Yeryüzünde biyoçeşitliliğin en fazla görüldüğü yer, yıl
boyu sıcak ve nemli olan iklim bölgeleridir.
◆ Yıllık sıcaklık değişiminin az olduğu Ekvator çevresin-
deki denizler, özellikle de mercan resifleri, tür çeşitlili- ?
ğinin fazla olduğu alanlardır.
Bu bilgilerden yararlanılarak aşağıdakilerden hangi- Yukarıdaki diyagramda olan bölüme yazılabilecek en
sine kesin olarak ulaşılamaz? uygun ifade aşağıdakilerden hangisidir?
A) Dünya üzerindeki karalarda biyoçeşitliliğin farklı ol- A) Güneşlenme süresi fazla olduğu için Kuzey Afrikada
masında iklim, yer şekilleri, su kaynakları ve toprağın biyoçeşitlilik fazladır.
önemli etkisi vardır. B) Yazların sıcak ve kurak geçtiği karaların iç kısımların-
B) Canlılar küresi diğer doğal ortamlarda sürekli etkile- da biyoçeşitlilik daha fazladır.
şim halindedir.
C) Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe biyoçeşitlilik
C) Ekvator çevresindeki denizlerde biyoçeşitlilik fazla-
dır. artmaktadır.
D) Mercan resifleri, tür çeşitliliğinin fazla olduğu alanla- D) Ilıman okyanusal iklimden karasal iklim bölgesine
rın başında gelir. doğru gidildikçe biyoçeşitlilik artar.
E) Bütün denizlerde ışığın ulaşabildiği 200 metre derin- E) Yıl boyu sıcaklık ve nemin yüksek olduğu ekvatoral
liğe kadar olan alanlarda biyoçeşitlilik aynıdır. iklim bölgesi biyoçeşitliliğin en fazla olduğu yerdir.

Giriş Yayınları / 11. Sınıf Coğrafya 11