Page 18 - 11. SINIF COĞRAFYA KAZANIM ODAKLI ve BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI

ÖZETİN ÖZETİ ÜNİTE 2: BEŞERİ SİSTEMLER

TürkİYe’de Madenler ve EnerJİ Kaynakları

Madenler

Q Ekonomik değer taşıyan ve yer kabuğunun derinliklerinde bulunan minerallerdir.
Q Madenler metalik madenler ve metal dışı madenler olarak ikiye ayrılır.
Q Manganez, kurşun, cıva, çinko, boksit, krom ve demir metalik madenler iken; oltu taşı, lüle taşı, bor mineralleri, fos-
fat, tuz, asbest, mermer ve kükürt ise metal dışı madenlerdir.

GİRİŞ YAYINLARI
Demir Bor Mineralleri
Ağır sanayinin asıl ham maddesidir. Makine, inşaat ve demir Türkiye bor rezervi açısından dünyanın en zengin yataklarına
yolu gibi birçok alanda kullanılır. Başlıca sahiptir. Enerji üretimi, roket ve jet
demir yatakları; Hasan Çelebi (Malatya), yakıtları, fotoğrafçılık, ilaç ve boya
Divriği (Sivas), Avnik (Bingöl), Feke - Man- sanayisi gibi birçok alanda kullanılmakta-
surlu (Adana) ve Kesikköprü (Kırıkkale)’de dır. Bigadiç (Balıkesir), Kestelek (Bursa),
bulunmaktadır. Kırka (Eskişehir) gibi yerlerde bor yatak-
ları mevcuttur.

Krom

Çok dirençli olması nedeniyle çelik ve diğer metallerin korun- Boksit
masında kaplama olarak kullanılmaktadır.
Guleman Bölgesi, Sivas - Erzincan - Kop Alüminyumun ham maddesidir. Dayanıklı ve hafif olmasından
Dağ Bölgesi, Fethiye - Köyceğiz - Denizli dolayı otomobil, ev eşyaları ve elektrik
Bölgesi Türkiye’deki krom yataklarından malzemelerinin yapımında kullanılır. Sey-
bazılarıdır. dişehir (Konya), Payas (Hatay), Kokaksu
(Zonguldak) Türkiye’nin başlıca boksit
yataklarıdır.
Bakır

Elektrik santrallerinin ve iletken malzemelerin
ham maddesidir. Murgul (Artvin), Çayeli (Rize), Kurşun ve Çinko
Küre (Kastamonu), Maden (Elazığ) Türkiye’nin
başlıca bakır yataklarıdır. Akü imalatı, renkli televizyon tüpleri
mühimmatı kurşunun başlıca kullanım alan-
Fosfat larıdır. Çinko ise daha çok galvanizlemede
Gübre, kâğıt, kibrit, harp ve kimya sana- kullanılmaktadır. Yenice (Çanakkale), Keban
yilerinde kullanılmaktadır. Mazıdağı (Mar- (Elazığ), Zamantı (Kayseri), Akdağmadeni
din), Bitlis ve Şanlıurfa Türkiye’deki baş- (Yozgat) Türkiye’nin başlıca kurşun ve çinko yataklarıdır.
lıca fosfat yataklarıdır.

Lüle Taşı
Oltu Taşı

Süs ve takı yapımında kullanılır. Erzurum’un Hafif, yumuşak ve beyazdır. Süs ve takı
Oltu ilçesinde çıkarılıp işlenir. yapımında kullanılır. Eskişehir’de çıkarılıp
işlenir.

80 Giriş Yayınları / 11. Sınıf Coğrafya