Page 24 - 11. SINIF BİYOLOJİ KAZANIM ODAKLI ve BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI
P. 24
ÖZETİN ÖZETİ ÜNİTE 1: İNSAN FİZYOLOJİSİ
SOLUNUM SİSTEMİ
Solunum Sisteminin Yapı, Görev ve İşleyişi
Dış Solunum: Havadaki oksijenin kana, kandaki CO ’nin havaya geçmesi olayıdır.
2
Burun İç Solunum: Kandaki oksijenin doku hücrelerine, doku hücrelerindeki CO ’nin kana
2
Ağız geçmesi olayıdır.
Yutak
Gırtlak İnsanda Solunum Sistemi Organları
Soluk
borusu Burun: Alınan havayı; ısıtır, nemlendirir ve temizler.
Bronş Yutak: Sindirim sistemi ile solunum sistemini birbirinden ayırır.
Bronşiol Gırtlak: Solunan havanın soluk borusuna giriş yaptığı yerdir.
Soluk AlmaİRİŞ YAYINLARI
Q Gırtlakta bulunan epiglottis besinlerin soluk borusuna kaçmasını engeller.
Q Gırtlakta ses telleri bulunur.
Soluk Borusu: Q Tek katlı yassı epitelden oluşur.
Q Kıkırdak yapılıdır. Q Solunum yüzeyini artırarak gaz alışverişini kolaylaştırır.
Q Mukus salgılayan goblet hücreleri ve silli epitel doku bulunur. Q İçerisi sürfaktan adı verilen protein yapılı salgı ile kaplıdır.
Q Akciğerin içine girerken bronşları, bronşlarda bronşiolleri Q Sürfaktan yüzey gerilimi oluşturarak alveollerin genişleyip
(bronşçuk) oluşturur. daralmasını kolaylaştırır. Ayrıca su kaybını engeller.
Akciğer:
Q Sağ akciğer 3, sol akciğer 2 lopludur. Soluk borusu
Q Çift katlı plevra zarı ile çevrilidir. Bronş Alveol
Q Plevra zarları arasındaki sıvı akciğerleri korur ve nefes 3 loplu sağ 2 loplu sol
alıp vermeyi kolaylaştırır. akciğer
akciğer
Alveol: Plevra
Q Bronşiollerin uç kısımlarında üzüm salkımına benzeyen Bronşiol
yapılardır.
G Soluk Verme Soluk Alma Soluk Verme
Soluk Alıp Verme Mekanizması
Q İnsanda soluk alıp verme olayı omurilik soğanı tarafından kontrol edilir. Kandaki CO artışı omurilik soğanını uyarır.
2
Akciğer
Alınan Kaburgalar Q Kaburgalar arası kaslar Q Kaburgalar arası kaslar
kasılır, kaburgalar yukarı
gevşer, kaburgalar aşağı
hava arası doğru yükselir. doğru iner.
kaslar
Q Diyafram kası kasılır, Q Diyafram gevşer, kubbe-
Kaburgalar
düzleşir. leşir.
Diyafram
Diyafram kası kası Diyafram Q Göğüs boşluğu; geniş- Q Göğüs boşluğu; dara-
kası
ler, hacmi artar, basıncı
lır, hacmi azalır, basıncı
azalır. artar.
Q Dışarıdaki hava akciğere Q Akciğerlerdeki hava
NOT dolar. basıncı dışarı atılır.
Q Nefes alıp verme sırasında göğüs boşluğunun hacmi ve Q Karın boşluğu hacmi Q Karın boşluğu hacmi
basıncı ile karın boşluğunun hacmi ve basıncı ters olarak azalır, basıncı artar. artar, basıncı azalır.
değişir.
80 Giriş Yayınları / 11. Sınıf Biyoloji