Page 8 - 11-kimya-beceri-temelli-soru
P. 8
Baş Kuantum Sayısı (n) 1 2 3 4 5 ... Spin Kuantum Sayısı (m )
s
Katman (Enerji düzeyi) K L M N O ... Elektronun kendi ekseni etrafındaki dönme hareke-
tine spin olarak adlandırılır ve 2 spine sahiptir.
Açısal Momentum (İkincil, Yan) Kuantum Sayısı (ℓ)
Orbitallerin türünü ve enerji düzeyindeki alt enerji
düzeyi sayısını ifade eder.
ℓ = 0, 1, 2 ... (n–1) e kadar tüm tam sayı değerlerini alır. 1 1
m s = + m s = -
1 1 2 2
Açısal Momentum Elektron m s = + m s =−
Kuantum Sayısı (ℓ) 0 1 2 3 ... spinleri 2 2
(Saat yönünde (Saat yönü tersi
Orbital Türü s p d f ... dönerse) yönde dönerse)
● Bir enerji seviyesindeki alt enerji seviyelerinin Orbital Çeşitleri
sayısı, temel enerji seviye sayısı değeri kadardır. s orbitalleri: Küreseldir. ℓ = 0 değerine sahiptir. Çekir-
dekten uzaklaştıkça (baş kuantum sayısı arttıkça)
n = 1 için alt enerji seviye sayısı 1 (ℓ = 0, 1s)
büyüklüğü ve enerjisi artar. Her enerji seviyesinde bir
n = 2 için alt enerji seviye sayısı 2 (ℓ = 0, ℓ = 1 2s, 2p) tane bulunur. En fazla 2 elektron bulunabilir.
n = 3 için alt enerji seviye sayısı 3 (ℓ = 0, ℓ = 1, ℓ = 2 y
y y
3s, 3p, 3d)
ℓ 0 1 2 3 x x x
Orbital türü s p d f z z z
1s 2s 3s
7
Orbital sayısı DATA YAYINLARI
1
5
3
Alabileceği maksimum 2 6 10 14 p orbitalleri: Çekirdeğin iki tarafından zıt yönelmiş
elektron sayısı kum torbası biçiminde iki ayrı lobtan oluşan elektron
bulutudur. ℓ = 1 değerine sahiptir. n = 2 den itibaren
Manyetik Kuantum Sayısı (m )
ℓ
Orbitallerin uzaydaki yönlenmelerini ifade eder. Enerji büyük enerji düzeylerinde bulunur. 3 çeşittir. m leri
ℓ
düzeyindeki orbital sayısını belirtir. m nin alabileceği –1, 0, +1 şeklindedir ve eş enerjilidirler. x, y, z eksen-
ℓ lerinde bulunurlar ve p , p , p olarak adlandırılırlar.
değerler (orbital sayısı); x y z
En çok 6 elektron bulunabilirler.
m = 2ℓ+1 sayısal değeri kadar ya da m = –ℓ ... 0 ... +ℓ y y y
ℓ
ℓ
ye kadar değerler alabilir. z
ℓ=0 için m =0 olup (2.0+1=1 değer)
ℓ
ℓ=1 için m =–1, 0, +1 (2.1+1=3 değer) x x x
ℓ
ℓ=2 için m =–2, –1, 0, +1, +2 (2.2+1=5 değer) z z
ℓ
ℓ=3 için m =–3, –2, –1, 0, +1, +2, +3 (2.3+1=7 değer) px pz py
ℓ
p orbitallerinde elektronların bulunma olasılığını
n ℓ m ℓ orbital belirten sınır diyagram çizgileri
1 0 0 1s
d orbitalleri: 5 çeşittir. m leri –2, –1, 0, +1, +2 dir.
ℓ
2 0 0 2s ℓ = 2 değerine sahiptir. 3 enerji seviyesinden başlar
2 1 –1, 0, +1 2p
xy
yz
xz
3 0 0 3s ve üst enerji seviyelerinde bulunabilirler. (d , d , d ,
x –y
3 1 –1, 0, +1 3p d 2 2, d 2) En fazla 10 elektron alır. Kompleks şekilleri
z
vardır.
3 2 –2, –1, 0, +1, +2 3d
f orbitali: ℓ = 3 değerine sahip orbitallerdir. n = 4'ten
4 0 0 4s itibaren üst enerji düzeylerinde bulunur. 7 tane f orbi-
4 1 –1, 0, +1 4p
tali vardır. Aynı katmandaki f orbitallerinin enerjileri
4 2 –2, –1, 0, +1, +2 4d
aynı, uzaydaki yönelişleri farklıdır. En fazla 14 elekt-
4 3 –3, –2, –1, 0, +1, +2, +3 4f ron alabilirler.
6