Page 7 - 11-kimya-beceri-temelli-soru

1.

ÜNİTE MODERN ATOM TEORİSİ

KONULAR

• ATOMUN KUANTUM MODELİ • PERİYODİK ÖZELLİKLER

• PERİYODİK SİSTEM VE ELEKTRON • ELEMENTLERİ TANIYALIM
DİZİLİMLERİ • YÜKSELTGENME BASAMAKLARI
DATA YAYINLARI

+
ATOMUN KUANTUM MODELİ ● Bohr atom modeli, tek elektrona sahip H, He ,
1
2
+3
+2
+4
BOHR ATOM MODELİ 3 Li , Be , B ... taneciklerinin spektrumlarını
5
4
● Elektronlar çekirdekten belirli uzaklıkta ve belirli açıklar. Çok elektronu olan He, Li, Be ... atom-
2
3
4
enerjiye sahip yörüngelerde bulunur. Dairesel ların spektrumlarını açıklayamaz.
yörüngelere enerji seviyesi (düzeyi), katman veya
● Her element atomunun kendine özgü soğurma
kabuk adı verilir.
● Her enerji düzeyinin ortak merkezi çekirdek olup (absorpsiyon) ve yayınma (emisyon) spektrumu
vardır.
yörüngeler n ile gösterilir ve enerjileri artacak
şekilde sayılarla (n = 1, 2, 3, 4, 5 ...) veya harflerle MODERN ATOM MODELİ VE ORBİTAL KAVRAMI
(n = K, L, M, N, O ...) ifade edilir. ● Elektronlar hareketli tanecikler olduğundan yerleri
● Çekirdeğe yakın olan elektron düşük enerjili, en ve hızları aynı anda bilinemez ve ölçülemez. (Hei-
uzaktaki elektron ise yüksek enerjilidir. senberg belirsizlik ilkesi) Bundan dolayı Bohr atom
● Elektron yörüngeler arasında geçiş yapabilir. modelindeki yörünge kavramı yerine modern atom
● Atomun en kararlı ve en düşük enerjili olma duru- modelinde orbital kavramı kullanılır.
muna temel hâl adı verilir. Elektronlar kararlı halde
YÖRÜNGE VE ORBİTAL KAVRAMI
iken atom ışıma yapmaz. Atom dışarıdan enerji
aldığında elektronun daha yüksek enerjili düze- ● Elektronlar, bulunma olasılıklarının yüksek olduğu
elektron bulutu denilen hacimsel bölgelerde hare-
yine geçmesine uyarılmış hali denir. Uyarılmış hal
kararsızdır. Kararlı olmak için fazla enerjiyi dışarı ket eder. Bu bölgelere orbital adı verilir.
ışıma olarak geri verir. e- e-
Enerji e- e- e- e- e- e-
e- e-
e-
e-
e-
e-
e- + e- e- e- e- + e- e- e- e-
e-
e- + e- e- e- e-
e- + e-
e- e- e- e- e-
e- e- e-
e-
Bohr atom modeli Modern atom modeli
(Orbital modeli)
(Yörünge modeli) Modern atom modeli
Bohr atom modeli
(Yörünge modeli) (Orbital modeli)
H atomu temel hali H atomu uyarılmış hali KUANTUM SAYILARI
(Düşük enerjili) (Yüksek enerjili) Kuantum sayıları orbitallerin ve orbitallerde yer alan
Enerji
Enerji elektronların belirlenmesinde kullanılır.
Baş Kuantum Sayısı (n):
e- e-
Elektron düzeyini ve çekirdeğe uzaklığını ifade eder.
Çekirdek Çekirdek
Sayılarla (n = 1, 2, 3, 4 ...) veya harflerler (K, L, M, N ...)
n = 1 n = 2 n = 1 n = 2 gösterilebilir. n değeri arttıkça elektronun çekirdeğe
K L K L
Uyarılma Işıma uzaklığı, orbital enerjisi ve büyüklüğü artar. Bir orbi-
2
(Absorpsiyon) (Emisyon, yayımlama) talin büyüklüğü n ile doğru orantılıdır.
5