Page 91 - 11. SINIF MATEMATİK FAVORİ KAZANIM ODAKLI VE BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI
P. 91

ÜNİTE 4: DENKLEM VE EŞİTSİZLİK SİSTEMLERİ                                    ÖZETİN ÖZETİ


           Örnek Soru:                                          Çözüm:
                            2
            2
                                  2
                 2
           x   +  y   =  5  ve  3x   -  2y   =  10  denklemlerinden  oluşan   x+y=4 Þ (x+y) =x +2xy+y =16
                                                                             2
                                                                                    2
                                                                           2
           denklem sisteminin çözüm kümesini bulunuz.                        
                                                                               8
                                                                                      ±
           Çözüm:                                                8+y =16 Þ  2  y =16-8 Þ  2  y= 2 2
           Yok etme metodunu kullanalım.                        y  = 2ñ2 için   x  + 2ñ2 = 4 ⇒ x  = 4 - 2ñ2
                               2
                  2
              2
                                     2
           2/x  + y  = 5     2x  + 2y  = 10                      1             1               1
                                                                y  = -2ñ2 için   x  - 2ñ2 = 4 ⇒ x  = 4 + 2ñ2
                  2
             2
                                     2
                               2
           3x  - 2y  = 10  +  3x  + 2y  = 10                     2              2              2
                                                                                                    2
                               2
                             5x  = 20                            Hatırlatma: a, b, c∈R ve a ≠ 0 için ax  + bx + c= 0
                                                                 ikinci derece denklemi verilsin.
                              2
                             x  = 4
                                                                                 2
                                                                 Bu durumda ∆ = b  - 4ac olmak üzere
                             x = ±2
                                                                 Q   ∆ > 0 ise denklemin iki farklı reel kökü vardır.
                           2
                      2
           x = 2 ⇒ (-2)  + y  = 5 ve y = ± 1
                                                                 Q   ∆ = 0 ise denklemin çakışık iki reel kökü vardır.
                           2
                      2
           x = 2 ⇒  (2)  + y  = 5 ve y = ± 1
                                                                 Q   ∆ < 0 ise denklemin reel kökü yoktur.
           Çözüm Kümesi = Ç.K. = {(-2, -1)(-2, 1)(2,-1)} biçimindedir.
                                                                Örnek Soru:
           Örnek Soru:                                           x+ y = 6 ü ï
                                                                        ï
                                                                        ý  denklem sisteminin çözüm kümesini bulunuz.
                        2
                             2
           x + y = 3 ve x  + y  = 1 denklemlerinden oluşan denklem   x + y =5ï
                                                                 2
                                                                     2
                                                                        ï þ
           sisteminin çözüm kümesini grafiklerini çizerek gösteriniz.
                                                                Çözüm:
           Çözüm:                                               x + y = 6 ... 1. denklem ve
                                                                      2
                                                                 2
           x + y = 3'de x = 0 ⇒ y = 3 A(0, 3)                   x  + y  = 5 ... 2. denklem olsun.
           y = 0 ⇒ x = 3 B(3, 0)                                x + y = 6 ve y = 6 - x şeklinde olup 2. denklemde yerine yazalım.
                                                                                                2
                                                                                  2
                                                                 2
                                                                         2
                 2
            2
           x   + y  = 1 denklemi merkezi orijinde ve yarıçapı 1 birim   x  + (6-x)  = 5  ⇒ x  + 36 - 12x + x  = 5
                                                                                   2
           olan bir çemberdir.                                                ⇒ 2x  - 12x + 31 = 0
                                                                      2
                                                                ∆ = b  - 4ac = 144 - 4.2.31 = -104 olur.
                                  y
                                                                                  2
                                                                ∆ < 0 olduğundan 2x  - 12x + 31 = 0 denkleminin çözüm
                                                                kümesi yoktur. Ç.K { } olur.
                                  A(0,3)
                                                                Örnek Soru:
                                                                                 2
                                                                4x - y - 13 = 0 ve x  - 2x - y - 4 = 0 denklemlerinden olu-
                                         B(3,0)
                                               x                şan denklem sisteminin çözüm kümesini bulunuz.
                          x  + y  = 1                           Çözüm:
                          2
                             2
                                          x+y = 3
                                                                Yok etme metodunu kullanalım.
                                                                4x - y - 13 = 0 ⇒      -4x ± y = -13
                                                                                       2
                                                                 2
                                                                x  - 2x - y - 4 = 0 ⇒  +  x  - 2x - y = 4
                                                                                       2
                                                                                       x  - 6x = -9
                                                       2
                                                  2
           Yukarıdaki grafik çizimlerinde de görüldüğü gibi x  + y  = 1                2
                                                                                       x  - 6x + 9 = 0
           ve x + y = 3 denklemlerinin oluşturduğu denklem sisteminin                  (x-3)  = 0 ⇒ x = 3
                                                                                          2
           çözüm kümesi boştur. Ç.K. = { } biçiminde gösterilir.  x = 3 ise 4x - y - 13 = 0
                                                                         12 - y - 13 = 0 ⇒ y = -1
           Örnek Soru:                                          Ç.K. = {(3, -1)} olarak bulunur.
                                                                     2
           x+ y = 4 ü ï                                         Yani x  - 2x - y - 4 = 0 parabolü ile 4x - y - 13 = 0 para-
                    ï
                    ý  denklem sisteminin çözüm kümesini bulunuz.
           x + 2xy = 8ï                                         bolü  ile  4x  -  y  -  13 = 0 doğru denkleminin kesişim noktası
            2
                    ï þ
                                                                (3, -1)'dir.
                                         MARKAJ YAYINLARI                                                      91
                                                                           Markaj Yayınları / 11. Sınıf Matematik
   86   87   88   89   90   91   92   93   94   95   96