Page 174 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası

174 [ GEZİ YAZILARININ ÖZELLİKLERİ / CÜMLE TÜRLERİ ]

13 ve 14. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Biraz uzakta bir çocuk kalemiyle çizilmişe benzeyen incecik incecik söğütler, sazlar görülüyor.
I
Bunların bir hizaya dizilişinden ve öne doğru eğilmelerinden anlarız ki arada kurumuş bir dere
yatağı var... Daha ötede ağaran yoldan bazen yolcu geçtiği gibi buradan da bazen su geçiyor.

Kıraç höyüklerde, tepelerde, hatta dağlarda insan elinden çıkmış gibi bir şey vardır. Çok eski
II
zamanlarda birtakım dev insanlar buralarda yarmalar, kavuklar açmışlar; kaleler, kuleler, eh-
ramlarla bir dev mâmuresi yapmaya başlamışlar da usanıp yarıda bırakmışlar gibi...
EDİTÖR YAYINEVİ
Buralardan sık geçen bir arkadaş bir tren yolculuğu esnasında şöyle demişti:

III
— Bu görülen boşluğa aldanmamalı. Ben şu çırılçıplak dağlarda seyrettiğim manzarayı hiçbir
IV
yerde görmedim, diyebilirim. Bunlar beyaz sinema perdeleri gibidir.
Güneş her akşamüstü oralara bir başka dünyanın filmini aksettirir.
V

13 Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Benzetmelerden yararlanılmıştır.
B) Öğretici bir metinden alınmıştır.
C) Gözleme dayalı ayrıntılar üzerinde durulmuştur.
D) Öznel nitelikli cümleler kullanılmıştır.
E) Anlatılan yerin kültürel özellikleri üzerinde durulmuştur.

14 Parçada geçen numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylene-
mez?
A) I. numaralı cümle yapıca birleşik cümledir.
B) II. numaralı cümle anlamca olumlu bir isim cümlesidir.
C) III. numaralı cümle yüklemin türüne göre fiil cümlesidir.
D) IV. numaralı cümle biçimce olumsuz anlamca olumlu bir cümledir.
E) V. numaralı cümle yapıca basit bir fiil cümlesidir.

Cumhuriyet Dönemi’nde ve Günümüzde Gezi Yazıları de eser veren diğer yazarlar arasında “İstanbul’dan Londra’ya
Cumhuriyet Dönemi’nde edebiyatımızda gezi türünde nicelik ve Şileple Bir Yolculuk” ve “Akdeniz’de Bir Yaz Gezintisi” adlı ki-
nitelik yönünden büyük bir ilerleme sağlanmıştır. Bu dönemin taplarıyla Faik Sabri Duran’ı, “Finlandiya” adlı kitabıyla Şükufe
tanınmış gezi yazısı yazarları arasında önce Falih Rıfkı Atay’ı Nihal’i, “Bir Vagon Penceresinden” ve “Ankara-Bükreş” adlı ki-
anmamız gerekir. Atay’ın “Denizaşırı, Taymis Kıyıları, Bizim Ak- taplarıyla Sadri Ertem’i, “Tuna’dan Batı’ya” adlı eseriyle İsmail
deniz, Tuna Kıyıları, Hind, Yolcu Defteri, Gezerek Gördüklerim” Habip Sevük’ü “Anadolu Notları” adlı iki ciltlik kitabıyla Reşat
adlı eserleri, gerek gözlem gerekse anlatım ustalığı bakımından Nuri Güntekin’i, “Anadolu Manzaraları” adlı kitabıyla Hikmet
ilginç ve değerli eserlerdir. Cumhuriyet Dönemi’nde gezi türün- Birand’ı, “Gezi Günlüğü” ve “Avusturya Günlüğü” adlı kitaplarıy-
la Burhan Arpad’ı sayabiliriz.