Page 172 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası
P. 172

9.                                G
                                                  GEZİ YAZISIEZİ YAZISI
              ÜNİTE



                        TEST 1                   4  Aşağıdakilerden  hangisi  gezi  yazısının
                                                    özelliklerinden biri değildir?
              GEZİ YAZILARININ ÖZELLİKLERİ          A)  Gözleme dayanır.
                    / CÜMLE TÜRLERİ
                                                    B)  Tarih ve uygarlıklardan söz edilir.
                                                    C)  Görsel malzemelerle desteklenebilir.
         1  Gezi yazılarıyla ilgili aşağıda verilen ifade-
            lerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?  D)  Okuyucuda gezip görme isteği uyandı-
                                                       rır.
         2  Edebiyatımızda  gezi  yazısı  türünde  ya-YAYINEVİ
            A)  Gezi yazıları bir yazı planına uygun ola-
                                                    E)  Psikolojik tahliller ağırlıktadır.
               rak kaleme alınır.
            B)  Gezilip görülen yerlerin sosyal, kültürel,
                                                 5  Edebiyatımızda  gezi  yazısı  türünü  ör-
               ekonomik  ve  dini  yapısıyla  ilgili  çeşitli
                                                    neklendiren ilk eser ve bu eserin yazarı
               bilgiler içerir.
                                                    aşağıdakilerden hangisinde doğru veril-
            C)  Gezi yazıları söz konusu yerle ilgili coğ-
                                                    miştir?
               rafi özellikleri de yansıtabilir.
                                                    A)  Miratü’l Memalik - Seydi Ali Reis
            D)  Gezi yazılarında bilgi vermek amaçlan-
                                                    B)  Seyahatname - Evliya Çelebi
               dığından üslup önemsenmez.
                                                    C)  Cihannüma - Kâtip Çelebi
        EDİTÖR                                   6   E)  Fransa Sefaretnamesi - Yirmisekiz Çe-
            E)  Gezi  yazıları  kişisel  hayatı  konu  alan
                                                    D)  Kitab-ı Bahriye - Piri Reis
               metinler arasında yer alır.
                                                       lebi Mehmet
            zılmış en kapsamlı eser olan, toplam 10
            ciltten  oluşan  eser  ve  bu  eserin  yazarı
            aşağıdakilerin  hangisinde  doğru  veril-
                                                    •  Bir yazarın yurt içinde veya yurt dışında
            miştir?
                                                      gezip gördüğü yerleri ve bu yerlerle ilgili
            A)  Seyahatname - Evliya Çelebi
                                                      izlenimlerini anlattığı yazı türüdür.
            B)  Cihannüma - Katip Çelebi
                                                      küleyici ve betimleyici anlatım türleri kul-
            C)  Fezleke - Seydi Ali Reis
                                                      lanılır.
            D)  Mir’atü’l Memalik - Sinan Paşa
                                                    •  Edebiyatımızda bu türün modern anlam-
            E)  Babürname - Babürşah                •  Bu tür yazılarda genellikle açıklayıcı, öy-
                                                      daki ilk örneklerine Tanzimat Dönemi’nde
         3  Modern  anlamda  gezi  yazılarının  divan   rastlanır.
            edebiyatındaki  karşılığı  olan  metinler   Yukarıda  özellikleri  verilen  yazı  türü
            aşağıdakilerden hangisidir?             aşağıdakilerden hangisidir?
            A) Vakayiname       B) Antoloji         A) Röportaj         B) Söyleşi
            C) Tezkire          D) Seyahatname      C) Gezi yazısı      D) Anı
            E) Surname                              E) Günce
         Türk Edebiyatında Gezi Yazısı           Evliya  Çelebi’dir.  XVII.  yy.da  Hac  yolculuklarını  anlatan  birtakım
         Bugünkü  bilgilerimize  göre  Türkçe  yazılan  ilk  gezi  yazısı  eseri,   gezi yazıları ile birlikte Avrupa ve Yakın Doğu ülkelerine gönde-
         Seydi Ali Reis’in “Mir’atü’l-Memalik” adlı eseridir. Ünlü bilginleri-  rilen  elçilerimizin  yazdıkları  sefaretnameleri  de  birer  gezi  yazısı
         mizden Katip Çelebi’nin “Cihannüma” adlı eseri de gezi yazılarında   sayabiliriz. Bu eserler arasında gezi türünün özelliklerini en belir-
         rastlanan birtakım özellikleri içermektedir. Yine Piri Reis’in “Kitab-ı   gin şekilde taşıyanı Yirmisekiz Çelebi Mehmet Efendi’nin “Fransa
         Bahriye”si bu tür eserler arasında sayılabilir. Edebiyatımızda gezi   Sefaretnamesi”dir. Yazar bu eserinde Lale Devri’nde Fransa’da el-
         yazısı türünde ilk büyük ve önemli eserin (Seyahatname) yazarı   çilik yaparken gördüklerini etkileyici bir üslupla anlatmıştır.
   167   168   169   170   171   172   173   174   175   176