Page 112 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası
P. 112
112 [ TANZİMAT DÖNEMİ’NDE ROMAN ]
15 Tanzimat Dönemi sanatçıları toplumsal 17 Ahmet Mithat “İntibah” adlı romanında Ali
sorunları eserlerinin çıkış noktası hâline Bey’in kişiliğinde dönemin sosyal yaşamı-
getirmişlerdir. Toplumsal aksaklıklar ve nın bireyin hayatını ne şekilde etkileyeceği-
çarpıklıklar bu dönem sanatçılarının iş- ni ve alafranga yaşama özenmenin doğura-
lediği temaların başında gelir. Örneğin; cağı sonuçları anlatır.
………………………………….. Sergüzeşt Bu cümledeki bilgi yanlışı aşağıdakile-
adlı eserinde kölelik anlayışını eleştirmiştir.
rin hangisinde belirtilmiştir?
Yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla A) “İntibah” romanı Ahmet Mithat’ın değil
aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
Namık Kemal’in romanıdır.
EDİTÖR YAYINEVİ
A) Ahmet Mithat Efendi B) Dönemin sosyal yaşamı İntibah’ta değil
B) Namık Kemal Cezmi’de anlatılmıştır.
C) Samipaşazade Sezai C) İntibah, roman değil tiyatrodur.
D) Şemsettin Sami D) Bahsedilen eser İntibah değil Felatun
E) Nabizade Nazım Bey ile Rakım Efendi’dir.
E) Roman kahramanı Ali Bey değil Meftun
Bey’dir.
18 Romanın kahramanı küçük yaşta anasız
kalmış, babasının nezareti altında büyü-
müştür. Oldukça kıskançtır. Babasının
kâtiplerinden biriyle evlenir. Fakat gözün-
16 Namık Kemal’in romancılığıyla ilgili aşa- den bile kıskandığı kocasının evdeki hiz-
ğıda verilenlerden hangisi yanlıştır? metçiyle ilgilenmesi, sonra başka bir ev
tutarak onunla yaşaması kendisini çileden
A) Romanı faydalı görmüş ve toplumsallığı çıkarır. İntikam almak için genç ve güzel bir
ön plana çıkarmıştır. Rum kızını kocası Suphi’ye musallat eder.
B) Romanları trajik bir şekilde sonlandır- Suphi tarafından bir Rum kızı için terk edi-
mıştır ve romanın sonunda iyileri ödül- len hizmetçi de günden güne kötü duruma
lendirip kötüleri cezalandırmıştır. düşer ve bir gün Rum kızı öldürür, kendisi
C) Türk edebiyatının ilk psikolojik ve ilk tari- de ızdıraptan ölür.
hi romanlarını yazmıştır. Bu parçada sözü edilen eser aşağıdaki-
D) Romanlarına kendi kişiliğini katmıştır. lerden hangisidir?
E) Kişi betimlemelerine özen göstermiştir;
ancak bu betimlemeler bireyin psikolojik A) İntibah B) Vurun Kahpeye C) Yaban
yönüne değil dış görünüşüne yöneliktir. D) Çalıkuşu E) Zehra
y Mekân: Tanzimat romanlarında olayların geçtiği mekân ge- y Kişiler: Tanzimat Dönemi’nde yazılan romanlarda idealize edil-
nellikle İstanbul’dur. İstanbul’da Çamlıca ve Beyoğlu gibi ge- miş tipler yer alır. Yani hemen her romanda yazarın kendisini
zinti mekânları öne çıkar. Bu romanlar aile merkezli olduğu temsil eden kişiler bulunur. Romanlarda her kesimden insana
için mekân da aile çevresidir. Tanzimat romanlarında mekân, yer verilmiştir. Bu kişiler kendi sosyal ve ekonomik durumlarına
fon olarak kullanılsa da ağırlıklı olarak o dönemin sosyal uygun bir yaşam içinde sunulmuştur. Romanlarda birbirine zıt
yaşamını yansıtacak yerlerdir. Romanlarda mekâna yönelik karakterli kişiler yer alır. Bu kişilerin çatışması olay örgüsünü
uzun tasvirler söz konusudur. geliştirmiş ve yazarın vermek istediği mesajı somutlaştırmıştır.