Page 117 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası
P. 117

[  SERVETİFÜNUN DÖNEMİ’NDE ROMAN  ]                                      117


         14


              Firdevs Hanım, Bihter’in sualini anlamamışçasına donuk gözlerle bir saniye baktı, sonra başı-
              nı çevirerek artık gözden kaybolan sandalı araştırdı; tekrar Bihter’e bakarak ve bu defa kendi
              zihninde cereyan eden efkâr silsilesini takip ederek:
              — Ne tuhaf bir bakışı var! dedi. Israr eden bir bakış! Ne zaman gözlerim tesadüf etse...
              Firdevs Hanım, ikmal etmeden evvel biraz tavakkuf etti. Galiba “bana” diyecekti fakat kızları-
              na karşı bu kadarcık bir lisan ihtiyatına tamamiyle sönmesi kabil olamayan bir annelik vekarı
              lüzum gördü ve “Buraya bakarken görüyorum...” dedi.
        EDİTÖR YAYINEVİ
              Validelerinin bu küçük lisan ihtiyatı ikisinin de dikkat nazarından kaçmadı. Peyker’le Bihter
              manalıca bakışarak gülümsediler, hattâ Peyker bu gülümsemenin ifadesini açıklamaktan çe-
              kinmeyerek:
              — Evet, gözlerini Bihter’den ayırmıyor, dedi.

                                           Anlatım Biçimi
             Parçada amaç okuyucuyu bilgilendirmek, ona bir şeyler öğretmek olduğu için açıklayıcı
             anlatım biçimi vardır.

                                            Bakış Açısı
             Parçada hakim bakış açısı kullanılmıştır.

                                               Üslup

             Parçada yabancı kelimelerin ağırlıklı olarak kullanıldığı ağır bir dil vardır.

            Görseldeki etkinlik kağıdı ile ilgili olarak aşağıdaki yorumlardan hangisinin yapılması
            doğru olur?
            A)  Parçada birkaç kişinin içinde bulunduğu durumla ilgili bilgilendirme söz konusu olduğun-
               dan anlatım biçimiyle ilgili söylenenler doğrudur.
            B)  Parçada anlatıcı; kendi yaşadıklarını anlatmak için yapmacıksız, süssüz bir dil kullandığın-
               dan üslupla ilgili verilen bilgi yanlıştır.
            C)  Parçada  anlatıcı,  aynı  zamanda  olay  örgüsünün  bütün  yükünü  üstlenen  asıl  kahraman
               olduğu için “hakim bakış açısı vardır.” ifadesi yanlış olur.
            D)  Parçada birçok Arapça ve Farsça kelime kullanıldığından üslup başlığı altında yazılanlar
               doğrudur.
            E)  Parçada yazar kendi doğrularına okuyucuyu inandırmak, onu kendi gibi düşündürmek is-
               tediği için tartışmacı anlatım vardır.


            y Zaman:  Servetifünûn  yazarları  üzerinde  II.  Abdülhamit     y Konular gerçek yaşamdan alınmış, yaşanan ve gözlenen ger-
          Dönemi’nin  baskıcı  ve  yasakçı  zihniyetinin  etkileri  görülür.   çekler bütün çıplaklığıyla anlatılmıştır.
          Servetifünûn  romanında  zaman  unsuru  roman  karakterle-    y Gerçekçiliğin  bir  gereği  olarak  yazarlar  eserlerinde  kişilik-
          ri  üzerinde  oldukça  etkilidir.  Zamanın  akışı  yalnızca  konak   lerini gizlemişlerdir, olayın akışına müdahale etmemişlerdir.
          yaşamının sınırları içinde takip edilebilmektedir. Karakterler     y Bu  yazarlar  gözlem,  araştırma  ve  belgelere  dayanarak  bir
          zaman karşısında güçsüzdür. Zaman her şeye hükmeder.   olayı nesnel bir şekilde anlatmayı amaçlamışlardır.
         Realizm: Bu akımda duygu ve hayallerden ziyade insan ve top-
         lum gerçekleri önemsenmiştir.
   112   113   114   115   116   117   118   119   120   121   122