Page 111 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası

[ TANZİMAT DÖNEMİ’NDE ROMAN ] 111

11 Türk edebiyatında roman türündeki ilk- 13 Türk edebiyatında roman türünün ilk örne-
lerle ilgili aşağıda verilen ifadelerin han- ğini ................................ adıyla .....................
gisinde bir bilgi yanlışı vardır? .................. yazmıştır.
A) Türk edebiyatındaki ilk çeviri roman Yu- Yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla
suf Kâmil Paşa’nın çevirdiği “Telemak” aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?
adlı eserdir.
A) İntibah - Namık Kemal
B) Edebiyatımızın ilk yerli romanı Taaşşuk-ı B) Telemak - Yusuf Kâmil Paşa
Talat ve Fitnat adlı eserdir.
C) Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat - Şemsettin
C) Sahra adlı roman Türk edebiyatının ilk Sami
EDİTÖR YAYINEVİ
köy romanıdır.
D) Edebiyatımızdaki ilk tarihi roman Namık D) Araba Sevdası - Recaizade Mahmut
Ekrem
Kemal’in yazdığı Cezmi adlı eserdir.
E) Türk edebiyatındaki ilk realist roman E) Küçük Şeyler - Samipaşazade Sezai
Araba Sevdası adlı eserdir.

14 Yanlış Batılılaşmanın ele alındığı bir roman
olan ....................................... adlı eserde
Bihruz Bey ve onun romantik aşkı etrafında,
Abdülhamit Dönemi İstanbul’unda görülen
12 Türk edebiyatının köyü konu alan ilk ro- cahilce davranışlar, eğlence ve zevk yaşa-
manı olan ................... adlı eserin yazarı mı anlatılır. Roman kahramanı Bihruz Bey,
.......................... dır/dir. birçok yönden Ahmet Mithat’ın Felatun Bey
adlı kahramanına benzer.
Yukarıdaki açıklamada boş bırakılan
yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangi- Bu parçada boş bırakılan yere aşağıda-
si getirilmelidir? kilerden hangisi getirilmelidir?
A) Karabibik - Nabizade Nazım A) Araba Sevdası
B) Zehra - Nabizade Nazım B) Karabibik
C) İntibah - Namık Kemal C) Sergüzeşt
D) Cezmi - Nabizade Nazım D) Zehra
E) Karabibik - Recaizade Mahmut Ekrem E) Eylül

Tanzimat Romanının Yapı Özellikleri ve entrikayı olayların gelişmesinde tesadüflere çok yer vererek
başarılı bir şekilde kullanmıştır. Yanlış Batılılaşma, alafranga
y Bir romanın yapı özelliklerini oluşturan unsurlar; olay, zaman,
mekân ve kişilerdir. Tanzimat romanında bu yapı unsurlarının yaşam, kölelik ve cariyelik, tarihi konular, erkeğin baskısına da-
taşıdığı özellikler ise şunlardır: yalı aile hayatı, kıskançlık ve kıskançlığın yol açtığı durumlar bu
dönem romanlarında olay örgüsünü oluşturan temel konulardır.
y Olay: Tanzimat romanında anlatılan olayların ya gerçek ya y Zaman: Tanzimat romanlarında zaman, sanatçıların yaşadığı
da gerçeğe benzer olması gerektiği düşüncesi hâkimdir. Tan- zaman, yani Osmanlı toplumunun Batı ile tanışmaya başla-
zimat sanatçıları romanları sürükleyici hâle getirmek için aşkı
dığı dönemdir.