Page 14 - 10. Sınıf Coğrafya Özetli Lezzetli Soru Bankası

14 [İÇ KUVVETLER]
5 Aşağıdaki terimlerden hangisi orojenez 8
sonucunda ortaya çıkmamıştır? Yeryüzünde bazı bölgelerin yüksek,
dağlık ve engebeli, bazı bölgelerin de
A) Transgresyon B) Antiklinal alçak ve düz olanlara sahip olduğu

C) Horst D) Graben görülür. Bu alanlar, sürekli aynı
kalmayıp çeşitli faktörlerin etkisiyle
E) Senklinal zaman içerisinde değişime uğrar. Farklı
yoğunluk ve kalınlıktaki yer kabuğu
parçaları manto üzerinde dengede
dururlar. Bu denge, yer kabuğu
parçalarına ait ağırlıkların değişmesiyle
EDİTÖR YAYINEVİ
bozulur. Kara kütlesinin ağırlaşıp
alçalmasıyla ya da kara kütlesinin
6 Aşağıdaki olaylardan hangisi epirojenez
sonucu gerçekleşmez? hafifleyip yükselmesiyle çeşitli
olaylar gerçekleşir. Kara kütlesinin
A) Kara ve denizlerin dağılımının değişmesi yükselmesiyle önceden aşınan karalar
B) Kıvrım dağlarının oluşumu tekrar yükselir.
C) Karaların yükselmesi
D) Kıyı çizgisinin yer değiştirmesi Yukarıdaki paragrafa göre;
E) Akarsu vadilerinde taraçaların oluşması I. Yeryüzü şekillerinin değişime uğrama-
sında sadece iç kuvvetler etkili olmuştur.

II. Buzulların erimesiyle yer kabuğu üze-
rindeki denge bozulabilir.
III. Yer kabuğundaki dengenin bozulmasıy-
la transgresyon veya regresyon olayı
7 Aşağıda Dünya haritasında bazı alanlar nu- gerçekleşebilir.
maralandırılmıştır.
IV. Kara kütlesinin yükselmesiyle kıyılarda
ve akarsu yataklarında taraçalar oluşa-
IV bilir.
III II
I V. Yer kabuğunun her yeri aynı kalınlık ve
yoğunlukta değildir.

V verilen yorumlarından hangileri yapıla-
maz?

A) I ve II B) II ve III C) Yalnız I
Buna göre kaç numaralı alanda deprem
riski daha azdır? D) III ve IV E) I ve V

A) V B) III C) II D) I E) IV

y Kırılan kısımların yüksekte kalan bölümlerine horst, çukurda y Karaların yükselmesine bağlı olarak deniz seviyesi geriler. Bu
kalan yerlerine de graben denir. Kırık dağların olduğu yerler- olaya regresyon denir.
de deprem, kaplıca ve ılıcalara rastlanır. Kıyı Ege’de görülür. y Denizlerin karaya doğru ilerlemesine transgresyon denir.
EPİROJENEZ (KITA OLUŞUMU) y İskandinav Yarımadası, Kanada, Anadolu Yarımadası yük-
y Kara kütlelerinin bir bütün olarak yükselmesi ya da alçalması selmektedir.
olayına epirojenez denir. Kara yükselince deniz seviyesi geriler. y Baltık Denizi Karadeniz, Akdeniz tabanı, Çukurova, Hollanda
Deniz altındaki bazı yerler kara haline gelir. Kıyı taraçaları oluşa-
bilir. ve Kuzey Almanya ovaları çökmektedir.