Page 12 - 10-sinif-biyoloji-beceri-temelli

MİTOZ VE EŞEYSİZ ÜREME

14
Öz denetim; daha önemli bir amaca ulaşabilmek için kişinin tepkilerini, davranış-
larını veya başka bir amaca yönelme eğilimini denetleyip sınırlaması, otokontrollü
olması durumudur.
Hücre bölünmelerinde öz denetim hücrenin kontrol noktalarıyla gerçekleşir. Hücre
döngüsünde yaşamsal faaliyetler genlerin kontrolü altındadır. Hücre döngüsünde
evrelerin sağlıklı bir şekilde ilerleyebilmesi için kontrol noktaları bulunur. Kontrol
noktaları kendinden önce meydana gelen olaylar tamamlanmadan sonraki süreç-
lerin gerçekleşmesini engeller. Dolayısıyla kontrol noktalarında "Devam et!" veya
"Dur!" sinyalleri oluşturulur. Böylece hücrenin bir sonraki aşamaya geçmesi sağlanır
DATA YAYINLARI
veya engellenir.
DNA zarar görürse hücre
döngüsü durdurulur.
BECERİ TEMELLİ YENİ NESİL SORU mazsa bölünme durdurulur. G 1

Kardeş kromatitler iğ
ipliklerine düzenli bağlan-

Hücre Döngüsünün
DNA doğru bir şekilde
kendini eşlemezse hücre M Kontrol Mekanizması
döngüsü durdurulur.

G 2 S
Hücre döngüsünün mekanizması ile ilgili yukarıdaki ifadelerde dikkate alındığında seçeneklerden hangisi yanlış olur?

A) Hücrenin yeterli büyüklüğe ulaşması, ortamda besin maddelerinin yeterli olması durumunda G kontrol noktasında
1
"Devam et!" sinyalini oluşturur.
B) Metafaz evresinde iğ iplikleri kromozomlara düzgün bağlanmamışsa anafaz evresine geçilmez ve M kontrol nokta-
sında "Dur!" sinyalini oluşturur.
C) Hücre döngüsünün kontrolü sayesinde hücre bölünmesinde oluşabilecek mutasyonların önüne geçilir.
D) Hücre döngüsü kontrolü duraksadığında kanserli hücreler veya genetik yapısı değişmiş hücreler oluşur.
E) Hücre döngüsü kontrolünün bozulmasında virüsler ve kimyasal maddeler rol oynamaz.

15 Kromozomlar; DNA'nın etrafı histon proteinleri ile sarılmasıyla yoğunlaşarak oluşturduğu, canlılarda kalıtımı sağlayan
genetik yapılardır. Bazı canlı türlerinin sahip olduğu kromozom sayıları şekilde gösterilmiştir.
Siyah moli
balığı İnsan Sinek
500 94 46 12 2

Eğrelti otu Deniz yıldızı Kurtbağrı bitkisi Pirinç Solucan
Kromozom sayılarıyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi söylenebilir?
A) Gelişmiş canlılardan ilkel canlılara doğru kromozom sayısında azalma gözlenir.
B) Kromozom sayısı canlı türlerinin gelişmişliği hakkında bilgi vermez.
C) Aynı sayıda kromozom bulunan canlılar benzer morfolojik özelliklere sahiptir.
D) Aynı türdeki sağlıklı bireylerin kromozom sayıları farklılık gösterir.
E) Aynı sayıda kromozom taşıyan tüm canlılar aynı âlemde yer alır.
10