Page 10 - 10. SINIF TÜRK DİLLİ VE EDEBİYATI FAVORİ KAZANIM ODAKLI SORU BANKASI

1. Ünite: Giriş
KAZANIM TESTI 3 Türk Edebiyatının Tarihi Dönemleri

9. Türk dilinin ilk sözlüğüdür. Araplara Türkçe öğretmek 12. (I) İslamiyet Sonrası Geçiş Dönemi Türk edebiyatı, 11
amacıyla kaleme alınmıştır. Ansiklopedik özelliği ağır ve 12. yy. edebiyatıdır. (II) Bu dönemde İslam kültürü-
basan bir sözlük olan eserde; Türkçe kelimelerin Arapça nün izleri görülmeye başlar. (III) Eserlerde toplum haya-
karşılıklarının verilmesiyle yetinilmemiş, bu sözcüklerin tını şekillendirme ve dinî eğitim amacı vardır. (IV) Hece
günlük hayattaki kullanımlarına da örnekler verilmiştir. ve aruz iç içedir, Arapça ve Farsça kelimeler ilk defa
bu dönemde dile yerleşmeye başlar. (V) Türk edebiyatı
Yukarıdaki parçada tanıtılan eser ve bu eserin yazarı
aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? nazım şekilleri terk edilerek Arap-Fars edebiyatına ait
olanlar kullanılır.
A) Divan ü Lügati’t Türk - Kaşgarlı Mahmut
Numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı
B) Divan-ı Hikmet - Hoca Ahmed Yesevi vardır?
C) Kutadgu Bilig - Yusuf Has Hacip A) I B) II C) III D) IV E) V
D) Atabetü’l Hakayık - Edip Ahmet Yükneki
E) Divan ü Lügati’t Türk - Yusuf Has Hacip

13. Halk edebiyatı ve divan edebiyatını karşılaştıran
aşağıdaki yargıların hangisi yanlıştır?

A) Güzellik ve aşk konuları divan edebiyatında gazelde,
10. Türk milleti, işitin; üstte gök delinmese, altta kara yer halk edebiyatında koşmada ele alınmıştır.
yarılmasa ilini töreni kim bozabilir? Kutsal Ötüken halkı, B) Halk edebiyatı hece ölçüsünü, divan edebiyatı aruz
yerinizde durmayıp hep sağa sola gittiniz, gittiğiniz yer- ölçüsünü kullanmıştır.
lerde oğlun köle, kızın cariye oldu. Kanın su gibi aktı, C) Divan edebiyatının nazım birimi dörtlük, halk edebi-
kemiklerin dağ gibi yığılıp yattı. yatınınki ise beyittir.

Yukarıdaki parça aşağıdakilerin hangisinden alınmış D) Yas şiirlerine; divan edebiyatında mersiye, halk ede-
olabilir? biyatında ağıt adı verilmektedir.

A) Babürname B) Orhun Yazıtları E) Tasavvuf etkisi hem halk şairlerinde hem de divan
şairlerinde kendini gösterir.
C) Siyasetname D) Yenisey Yazıtları
E) Kutadgu Bilig

14. Edebiyat türleri arasında önemli bir yeri olan şiir, sözlü
edebiyatın da ilk türlerinden biri olmuştur. Eski Türklerde
şaman, kam, baksı, ozan gibi dinî liderler kopuz adını
verdikleri çalgılarıyla ilk şiir örneklerini vermişlerdir. İsla-
11. Aşağıdakilerin hangisinde halk edebiyatının bölüm- miyet öncesi Türk şiirleri hece ölçüsüyle yazılmıştır. Bu
leri doğru verilmiştir?
şiirlerde yedili, sekizli, on birli ölçülere sık rastlanılır. Eski
A) Anonim halk edebiyatı - tekke edebiyatı - divan ede- Türk şiirlerinde kafiye oldukça önemlidir, şiirlerin nazım
biyatı birimi dörtlük, uyak çeşidi ise yarım uyak şeklindedir.

B) Âşık edebiyatı- anonim halk edebiyatı - sözlü ede- Şiir konuları arasında: kahramanlık, yiğitlik, ölüm, savaş,
biyat binicilik, at sevgisi, askerlik ve aşk gibi kavramlar ön
C) Dinî tasavvufî halk edebiyatı - âşık edebiyatı - ano- plandadır.
nim halk edebiyatı Buna göre aşağıdakilerden hangisi Sözlü Dönem
D) Yazılı edebiyat - sözlü edebiyat - çağdaş edebiyat Türk edebiyatının ürünleri arasında yer almaz?
E) İslamiyet öncesi edebiyat - İslamiyet sonrası edebi- A) Sav B) Sagu C) Koşuk
yat - Batı etkisindeki edebiyat D) Koşma E) Destan

10 Markaj Yayınları / 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı
MARKAJ YAYINLARI